Een jaar zonder (eigen) auto - Cambio for the win?

Sinds januari 2016 hebben we geen eigen auto meer. Dat hebben we eigenlijk nooit echt gehad, of beter, daar hebben we nooit voor betaald.
Michiel heeft 4 jaar een bedrijfswagen gehad. Sinds januari 2016 is die bedrijfswagen door de verandering van van job weggevallen en heeft Michiel een eigen Cambio-abonnement. Ik had al jaren een Cambio-abonnement.
Voor de periode van de bedrijfswagen, deden we alles met de fiets, openbaar vervoer en af en toe Cambio. We doen het nu terug zo, al is dat nu mét twee kindjes wat de zaken wel verandert.

We kozen voor een deelauto, vanuit ecologisch én financieel standpunt.
Na een jaar vind ik het leuk om een evaluatie op te maken, zowel in cijferkes (wat heeft het ons nu werkelijk gekost?) als naar levenskwaliteit.

Cambio in 't kort

Cambio is een auto-deel systeem. Je 'leent' een auto wanneer je hem nodig hebt. Door de jaren is er veel verbeterd (meer standplaatsen bijvoorbeeld), en ik gebruik nu bijna altijd de handige app om een auto te reserveren.
Je reserveert een auto, je opent die met je kaart, je geeft je pincode in met een speciaal bakje en je kan vertrekken. Je betaalt een abonnementskost per maand, en per rit betaal je een prijs per kilometer en een prijs per uur. De kosten voor een rit loopt snel op, maar daar tegenover staat dan natuurlijk dat je geen vaste of grote kosten hebt (aankoop, onderhoud, belastingen...). Er is een afspraak onder Cambio-gebruikers dat je tankt als er minder dan 1/4 van de tank gevuld is met de Cambio-tankkaart, en dat is het afgelopen jaar bij mij toevallig nooit gebeurd. Dat is goed, want ik haat tanken.
Wij wonen op de ideale plek, in een straal van een dikke kilometer rond ons huis zijn er zeven (!) Cambio-standplaatsen met telkens 2 of meer wagens. We zijn niet zo'n geweldige planners dus vaak wordt er last-minute een auto geboekt en dat lukt bijna altijd bij een van die plekken en hoogst uitzonderlijk op een standplaats nog wat verder weg. Dat is natuurlijk een van de voordelen van wonen in de stad.

Cambio geeft ons veel voordelen: weinig tanken, geen zorgen over onderhoudskosten, geen carwashtoestanden, altijd eenvoudig in te rijden parkeerplaatsen (ik ben een wandelend cliché wat dat betreft), je kan het type auto kiezen (vb. eens een camionette),...
Algemeen is het wel een nadeel dat je een einduur moet opgeven, blijven plakken zit er niet echt in. Je kan de auto verlengen als hij niet is uitgeleend, dat kan je eenvoudig zien via de app. Maar dat lukt niet altijd.

Cambio via het werk

Ik heb een goede werkgever, die nadenkt over duurzaamheid én voordelen voor werknemers. Sinds jaren (we waren een van de eerste aangesloten bedrijven) hebben heel wat medewerkers dus een Cambio-abonnement dat wordt betaald door de werkgever. Uiteraard voor verplaatsingen voor het werk (wat ik enkele keren per jaar nodig heb). Daarnaast mag je dit ook privé gebruiken, en worden deze kosten verrekend met je loon. Dus, ik betaal zelf géén abonnement (vast bedrag per maand, dat krijg ik cadeau, dankudanku), maar wél mijn privé-ritjes.
Ik hoop dat meer en meer bedrijven hier de voordelen van gaan inzien en vooral dat de overheid hierrond in gang gaat schieten, al wil ik nu niet meteen de hele discussie over bedrijfswagens openen. Of misschien wel.

2016 in de praktijk

Cambio houdt uiteraard een net overzicht bij van al je ritten, dus het is een plezier om dat eens allemaal te bekijken en wat berekeningen te doen.
Een typisch uitstapje naar vrienden of familie die wat verder weg wonen, kost ons ongeveer €20. Een ritje naar de Colruyt om boodschappen op te halen, kost €4. Een avondje naar de sauna (niet goed bereikbaar met het openbaar vervoer) kost ongeveer €25.
De goedkoopste rit was een ritje om Juno af te zetten (8 km op een uurtje) en dat kostte slechts €3,66.
De duurste daguitstap was iets minder dan €50 waarbij we 10u op pad waren en 196 kilometer reden.
We zijn ook voor het eerst een weekendje weg geweest naar de Ardennen met een Cambio wagen en dat heeft ons (met 386 kilometer op de teller) €96 euro gekost.
Al deze bedragen zijn zonder de abonnementskost (voor Michiel), enkel de prijs per rit.
Oh ja, als je ritjes alsnog annuleert, betaal je enkel een uurprijs (niet als je op tijd annuleert), maar we betaalden nog geen €6 voor geannuleerde ritten, dus dat is ook niet de moeite.

We reden in totaal iets meer dan €3.000 kilometer met Cambio. 

Michiel reed 1.992 kilometer met Cambio, goed voor 140 uren rijplezier.
Ik reed 1.015 kilometer met Cambio, goed voor 111 uur rijplezier.
We gaven in totaal €1.374.43 uit.
Dat is een bedrag waar ik toch van schrik, ik had gedacht dat het minder was.
Je zou kunnen omrekenen dat een Cambio auto ons gemiddeld €0,46 per kilometer kost.

Zijn er dan nog andere kosten? 

De Tijd maakte deze interessante simulatie, maar dat is een situatie waarbij je een (tweede) wagen ook gebruikt voor woon-werk verkeer.

Wij namen sowieso voor heel wat verplaatsingen de trein, maar dat is wel nog toegenomen sinds we geen eigen auto meer hebben. Ecologisch gezien proberen we eerst ergens te geraken met de trein. Laat ons stellen dat we toch twee railpassen extra hebben gekocht.
Ik denk niet dat we veel extra ritten hebben gemaakt met De Lijn, want de verplaatsingen in de stad, doen we ofwel met de fiets, ofwel met tram en bus. De kosten voor buskaarten zouden we dus sowieso maken, eigen auto of niet.
We doen wel af en toe collect'n go, dus laat ons dat ook 4 keer meetellen.
En af en toe leenden we ook een auto van familie, en betaalden we enkel de naft, dus ik heb ook daar een gokje in gewaagd.
Al ons 'alternatief' vervoer samen kostte ons €1700 in 2016.
We kunnen afkloppen op minder dan €150/maand vervoerskosten voor ons gezin. 

Zijn we nu goedkoper af?

Ik dacht dat eens even te vergelijken met een eigen auto, maar dat is niet zo eenvoudig.
Nieuwe of tweedehandse auto? En heb je een 'geluksjaar' met je auto (geen kosten) of een 'pechjaar'? En moet je nog een garage huren/kopen?

In elk geval hebben wij geen kosten voor:
- aankoop auto (afschrijving over x aantal jaar natuurlijk)
- onderhoud en reparaties
- verzekeringen
- belastingen
- carwash...

voorbeeldje 1
Een vriendin die ook al een tijdje is overgestapt naar Cambio, betaalde voor een Ford Fiesta zo'n €500 euro per maand (incl. afschrijving auto) en zit nu met Cambio aan circa €200-€300/maand. Serieuze winst dus ondanks dat ze regelmatig wat ritjes doet Antwerpen-Gent. Ze woont net als wij in de stad, dus profiteert ook van de vele Cambio-standplaatsen.
Cambio for the win dus.

voorbeeldje 2
Een vriend had een tijdlang een tweedehandse Mazda maar hij verkocht die zelfs met winst. Dus we laten de aankoop van die auto even buiten beschouwing. Die auto reed op LPG en was dus laag in verbruik. Hij kwam uit op iets meer dan €100/maand en reed heel wat meer kilometers. In dit geval zou Cambio duurder uitkomen, maar die vriend heeft een nieuwe gezinswagen gekocht en beseft nu al dat de kosten dit jaar heel wat hoger zullen liggen. Ik ben benieuwd naar wat een goede tweedehandswagen kost op jaarbasis, maar vermoed dat het veel kan verschillen per jaar (grote kosten gehad?).

voorbeeldje 3
Een ander bevriend koppel rijdt  met een  zes jaar oude wagen, een eerder klein model. Ze betaalden in 2016 circa €400 aan onderhoudskosten, €1000 voor verzekering (daalt wel vanaf dit jaar) en €200 aan wegentaks. Op die manier kost die auto al evenveel als wij met Cambio zonder dat die ook maar een kilometer heeft gereden en zonder de aanschaf van die auto te verrekenen.
Cambio zéker for the win.

Cambio komt zelf uit op deze cijfers:
Hoe minder kilometers op de teller, hoe groter je winst. Zo kan wie slechts 7.000 kilometer per jaar aflegt met de auto ca 1.100 euro uitsparen op jaarbasis. Voor wie heel weinig rijdt en bijvoorbeeld maar 3.500 kilometer per jaar rijdt, stijgt dit voordeel tot maar liefst 2.100 euro ... per jaar!

Hier zie je dat ook in een tabel en dat komt dus overeen met onze bevindingen. 

Maar! Maar! Maar! Ik hoor jullie bijna roepen tot hier. Er is inderdaad een dikke 'maar'.
Maar ik wil eerst nog iets anders zeggen. Of we gelukkig zijn.

Zijn we blij?

Ja, we zijn blij met Cambio. Om financiële redenen (meer centen om iets anders mee te doen) maar we voelen ons er ook beter bij. Net zoals ik me beter voel bij geen dieren eten, voel ik me ook beter bij het feit dat we geen eigen auto hebben. 1 Cambio wagen haalt 12 particuliere auto's van de baan. En bovendien kies je automatisch minder snel voor de auto en ga je eerst alternatieven opzoeken. De eerste maanden van haar leven werd Juno hysterisch in haar maxi-cosi, dus beperkten we autoritten ten zeerste. En omdat we weinig auto rijden, heeft ook Oona een aversie gekweekt en begint ze al te zuchten als ze het woord 'auto' nog maar hoort.
Maar hier komt dan de lijst waar sommige criticasters al van bij het begin van de blogpost op zitten te wachten: de problemen.

Probleem 1: natuuruitstapjes

Gaan wandelen, dat is moeilijk met het openbaar vervoer. Het lijkt soms alsof er een station dicht bij een natuurgebied is, maar dan is het nog altijd 1 tot 3 kilometer voor je écht begint te wandelen, en met kleine beentjes zijn dat ondankbare kilometers. Bovendien zijn dat vaak vreselijke verbindingswegen.
In de zomer maakten we een uitstap naar de Kesselse Heide en moesten we een heel stuk langs een drukke baan stappen. In de blakende zon. Ook voor de Kalmthoutse Heide moet je minimum 1,5 km asfaltweg doen voor je op de heide bent. En onlangs hadden we bijna een onderkoelde peuter omdat we het hadden onderschat hoe ver het échte Zoniënwoud nog ligt van station Groenendael. Waar bovendien amper treinen rijden. En waar geen cafeetje in de buurt is om op te warmen. Ik had heel graag gewoon geparkeerd op de parking waar de wandeling start. Nu was het heel veel moeite voor een kleine wandeling... Op al deze momenten heb ik de keuze voor het openbaar vervoer vervloekt.

Dé grote teleurstelling was echter de Ardennen. We boekten een nachtje in een hotel in Verviers, om vandaar een wandeling te maken. Dat is hopeloos mislukt. Ik heb een hele avond opties zitten bekijken: waar kunnen we in een bos geraken met het openbaar vervoer? En ik heb niets, niets gevonden dat ook maar een beetje acceptabel was. Er rijden maar 4 bussen per dag naar de Hoge Venen. Voor de heenweg kan je dat nog wel plannen, maar bovenop de Botrange wachten op een bus die eens in de vier uur komt? Dat is te zot.
Een fietsweekendje eerder op het jaar naar Limburg was al niet veel beter. Overstappen in Hasselt met een slechte verbinding, geen liften, veel niveauverschil tussen de trein en het perron,... Michiel heeft zijn rug serieus bezeerd met de zware mama-fiets op te tillen. Ook niet voor herhaling vatbaar.

Zijn we te gierig om dan ook voor deze uitstappen een Cambio auto te nemen? Misschien, maar het is ook overtuiging: we zijn ons zeer bewust van de nefaste gevolgen van autorijden en hebben er dus best wat extra moeite (en dat is meestal tijd) voor over. Maar dat heeft dus zijn grenzen... Er ligt zo'n grens in het Zoniënwoud, op de Hoge Venen en in het station van Hasselt, dat kan ik wel zeggen. Ik denk dat we in 2017 toch wat vaker ook hiervoor Cambio zullen gebruiken.

Probleem 2: autostoelen

Je kan een Cambio-wagen reserveren met een kinderstoel maar dat is een stoel van groep 3, dus pas geschikt vanaf 15 kilo. Voor Oona is dat prima, en als het een wagen is zonder stoel, dan nemen we haar kleine stoelverhoger mee, dat is geen moeite.
Voor Juno is het moeilijker: de eerste maanden zat ze nog vrolijk in haar maxicosi (schrap 'vrolijk', de eerste maanden was de maxicosi haar ergste nachtmerrie, wellicht door een geblokkeerd spiertje). Zo'n maxicosi kan je op buggy-wielen klikken, en zo naar de standplaats van Cambio wandelen. Dat kan niet met een autostoel van groep 2, die meestal erg zwaar zijn. En dan begint de miserie. Meestal gaat een van ons de Cambio-auto ophalen en rijdt dan langs huis om de hele annekesnest op te halen. Maar als je dus alleen een uitstapje wil maken met de meisjes, dan is het heel moeilijk. Zeulen met een buggy, daarin een mega autostoel, ondertussen een kind in de draagzak en een ander kind dat aan de buggy hangt en dan nog ergens een handtas en een verzorgingstas en een vers gebakken cake. Been there, done that and never again. Ook al is dat dus maar een wandelingske van 600 meter.

Probleem 3: autovakantie

En dan is er natuurlijk ook echt reizen. We vlogen dit jaar naar Noorwegen (ook niet geweldig qua ecologische voetafdruk, al valt dat nog wel mee gezien de korte afstand) en huurden ter plekke een auto. Die kosten zouden we misschien ook in rekening moeten brengen, maar langs de andere kant hadden we deze reis zeker niet gemaakt met een eigen auto, zo lang rijden, nee, daar had ons voltallige gezin geen zin in.
Maar met korte autovakanties zitten we ook wat in de knoop, we plannen nu misschien een tripje naar Zuid-Engeland en zo eenvoudig is dat niet. Al zie ik hier weer een andere reden om vooral niet met de auto te gaan, maar dat heeft dan weer met mijn angst voor tunnels te maken.

---------

Deze problemen wegen echter niet door. We zijn blij met Cambio, we hebben de juiste keuze gemaakt. 

En dan is er nog die maar. Geen probleem voor ons, maar misschien wel voor jou.
Ik besef heel goed dat dit niet voor iedereen mogelijk is. Ten eerste wonen wij in de stad, dicht bij een treinstation, bussen en trams en met heel veel Cambio-standplaatsen rondom ons. Ten tweede wonen ook veel van onze familieleden en vrienden in deze stad. En hebben we geen auto nodig voor het werk (ik pendel met de trein naar Brussel).

Dus lees dit vooral niet als een pleidooi om iedereen te laten auto delen. Lees het als een pleidooi om na te denken over je vervoerskeuzes, zowel financieel als naar ecologie.