Podcasts: mijn tips

Podcasts, ik wist het ook niet zo goed. Maar het is doodeenvoudig: gewoon aan beginnen. Er was geen sprake van onmiddellijke podcastliefde. Tot voor deze herfst was ik een wispelturig luisteraar. Maar sinds ik plots ongevraagd zeeën van tijd had en bovendien lezen te veel concentratie vergde, bloeide de podcastliefde helemaal open. In die moeilijke depressieve periode leken er alleen maar dingen uit mijn leven te verdwijnen: energie, slaap, levensgoesting,... maar er kwam dus iets belangrijks bij: luisteren naar verhalen. 

Ik luister meestal als ik aan het wandelen ben of aan het lopen. En ik heb wat afgewandeld deze maanden. Ook als ik aan het naaien ben (niet vaak maar dat is wel altijd meteen voor een uur of drie, vier) of als ik de was opvouw. Ik heb geen idee hoe dit verder gaat gaan als ik terug aan het werk ben (binnenkort!) en mijn leven weer hervat, in zoverre dat natuurlijk kan in deze wereld waar de pandemie nog welig tiert. 

Ik heb dit jaar uren naar verhalen en interviews geluisterd, heerlijk. Ik luisterde ook naar hele boeken en romans, maar daarover meer in een blogpost over mijn leesjaar. 

Ik luister niet in speciale apps maar meestal gewoon via Spotify. En ik 'ontdek' ook helemaal geen speciale, unieke podcasts via allerlei blogs of obscure websites, het zijn er gewoon die op mijn pad zijn gekomen. 

Hier mijn tips: 

Mijn lievelingspodcast, sowieso.  Spotify vertelt me dat ik in 2021 maar liefst 1440 minuten heb geluisterd, 25 afleveringen. Daar is zeker sinds 1 december nog wat bijgekomen. Het is welbestede tijd: alsof je met vrienden aan tafel zit en over boeken praat. Joost en Ellen, Merel,... ze zijn me dierbaar. Ik heb al véél boeken gelezen die in het programma werden getipt. Ik hou er echt van hoe er een uur lang wordt doorgepraat, meestal over één boek. Altijd gaat het over personages, over verhaallijnen, maar ook over alles wat rond het boek beweegt: de sociaal-maatschappelijke context, het literaire veld,... Ontzettend interessant. Ik begon aan deze podcast door af en toe een aflevering uit te pikken rond een boek dat ik al had gelezen of mogelijk wou lezen. Maar tegenwoordig luister ik élke aflevering. Dat is een uitdaging geworden nu ze wekelijks een portie boeken op me afvuren. 

Boeken FM Op Spotify - 5 seizoenen (!) maar je kan gewoon inpikken

Nog meer literatuur. Het boek van Jeroen Olyslaeghers vond ik zeer goed. Ik had dan ook niet verwacht dat een podcast nog iets zou toevoegen, ik had tenslotte het boek al gelezen? Niets is minder waar. Dit is echt een audioverhaal. Olyslaeghers vertelt zelf nog veel meer dan hij in het boek verwerkte, en Stefaan Degand spreekt de stukken in waar het personage Beer aan het woord is. Ik had toevallig een aflevering gehoord toen ik eens een uur alleen in de auto zat, wat maar uiterst zelden voorkomt. Nadien heb ik alle afleveringen geluisterd, zeer de moeite. Heerlijk, auteurs die je graag leest én luistert. 

De wereld van Wildevrouw - Op Spotify - 5 afleveringen

Van sommige boeken herinner je je exact de locatie waar je ze gelezen hebt. Dat heb ik ook met deze podcast, ik luisterde die bijna helemaal uit op een lange, lange fietstocht langs de Schelde. Dat ik een podcast zou beluisteren over wielrennen! En dat een ongelofelijk straf verhaal zou vinden! Audiocollectief Schik zijn éche podcastmakers, professionals in dit bijzonder vak. En dat hoor je. Ze weten echt een sfeer te creëren en nemen je mee... Een aanrader voor wie nog nooit eerder naar een podcast luisterde en denkt dat dat iets moeilijks is of over moeilijke dingen gaat. 

El Tarangu - Op Spotify - 6 spannende afleveringen

Deze podcast werd door dezelfde makers gemaakt als El Tarangu en is minstens zo goed. Ook nu weer een spannend verhaal. Het duurde me soms iets te lang, maar het is zo schoon. Den Bob ja... 

Bob - Op Spotify - 6 mooie afleveringen

Ok, bij deze podcast heb ik dan écht moeten huilen. Wat een ontroerend verhaal. Het is zo mooi en wel ja, authentiek gemaakt... en ook net spannend genoeg. Je wil als luisteraar heel graag weten hoe het nu eigenlijk zit met die Nigeriaanse vader en al zijn vertelsels. Maar ondertussen hoor je het verhaal van een heel gewoon gezin, de worstelingen van het leven. En het ontroerendste moment komt onverwacht, wanneer een archivaris het plots echt kwaad krijgt. Deze podcast is piekfijn gemaakt en afgewerkt, echt een plezier om naar te luisteren. Binge-luisteren, het is een ding. 23.000 stappen, met gemak! 

Ouder - Op Spotify of in de radio 1 app - 5 afleveringen

Dit was de eerste podcast waar ik naar luisterde denk ik. Vooral voor ouders van nog heel jonge kinderen. Ik had die podcast een paar jaar eerder willen beluisteren. Bijna alle gasten hebben wel een of ander boek geschreven over ouderschap, ik vind het wel fijn om de kern van het verhaal te horen op een uurtje tijd, want wie heeft er nu tijd om al die boeken te lezen, haha. 

Radio Mama - Op Spotify - 50 tal afleveringen, maar eenvoudig selecteren met duidelijke onderwerp per aflevering

Esther Perel is een internationaal fenomeen, een relatietherapeut die boeken schrijft en dus ook een podcast maakt waarin ze telkens een koppel uitnodigt in haar studio. Het is geen échte sessie relatietherapie die je volgt als luisteraar, maar bijzondere sessies, bedoeld voor opname. Een verhaal wordt verteld op minder dan een uurtje, in een soort format. Maar je hoort wel een écht gesprek van een koppel met Esther. Heel boeiend, alle relatievormen die aan bod komen. Ook al lijkt het verhaal op het eerste zicht niet echt gelinkt aan mijn leefwereld, ik sta elke keer versteld hoeveel er niet uit te leren is. Dringend tijd om hier nog eens wat afleveringen van te beluisteren! 

Where should we begin? - with Ester Perel - Op Spotify - 5 seizoenen, dat zijn heel veel relaties

Boeiende gesprekken over allerlei onderwerpen... maar steeds diep geworteld in de maatschappij. Typisch een podcast waar ik eerst wat 'zap' in de eerste minuten van een aflevering om dan pas te beslissen wat me boeit en wat ik dus helemaal ga beluisteren. Meer dan honderd afleveringen denk ik. Ik heb graag geluisterd naar Julie Cafmeyer, Peter de Graef, Benjamin Verdonck, Hans Claus. En de aflevering met Jihad Van Puymbroeck staat op mijn dringend-te-luisteren-lijst.

Zwijgen is geen optie  - Op Spotify, maar je kan ook kijken op hun website  +100 afleveringen, zappen maar.

Tja, een podcast over scheiden, is dat vreemd als aanrader? Ik vind het fijn dat hier diverse verhalen worden verteld, maar soms erger ik me aan het format, ik krijg er niet echt grip wat me precies ergert. Maar wie zelf voor een scheiding staat, of wie in zijn naaste omgeving ook te maken krijgt met een scheiding, kan met deze afleveringen wel de horizon verrijken. 

Scheiden doet leiden- Op Spotify - 10 afleveringen

Ik ken Adriaan, die dus afscheid neemt van zijn auto door een prachtige reis langs de Franse autoroutes, een beetje. Ik was dus nieuwsgierig naar dit verhaal en het is bijzonder origineel van opzet. De theatervoorstelling die er uiteindelijk toch van kwam, heb ik helaas niet kunnen zien... Maar misschien was dat niet zo erg, want ik heb veel gezien in mijn hoofd. Wel jammer dat de opnamekwaliteit soms zo slecht is... dat maakt het luisteren vermoeiend. Gelukkig maakt de muziek van Rudy Trouvé veel goed! 

Afscheid van een auto - Op Spotify - 15 korte, luchtige afleveringen die je doen verlangen naar de zomer

Dit is geen echte podcast, want het is een radioprogramma dat je kan herbeluisteren. Maar ook al hoor ik duidelijk het verschil van het ene versus het andere format, het doet niets af van mijn luistergenot. Friedl' Lesage is een gedeelde liefde van papa en mij, en alleen al daarom zal ik altijd blijven luisteren. Hoe heerlijk is het om in deze tijd te leven en te kunnen luisteren wanneer het me uitkomt! Andere radioprogramma's die ik ook soms luister: Nieuwe feiten, Interne keuken, Berg en Dal. 

Touché - Op Spotify of in de app van Radio 1, heel veel afleveringen van jarenlang. 

Een gesprek over (niet)vaccineren - deel 2

 Ik had een boeiende conversatie met een vriendin die niet gevaccineerd is. Dit is het tweede deel van onze conversatie (lees hier het eerste deel). Het is opnieuw een lange tekst, maar de conversatie blijft boeiend naar mijn eigen oordeel. Mijn voornaamste doel met het publiceren van onze conversatie is om te tonen dat het nog steeds mogelijk is, gesprekken voeren, jezelf in verbinding brengen met anderen. Ook al is het in deze tijden echt moeilijk. 

***

Dag E.


heel erg bedankt voor je warme antwoord terug. Zoals je zelf ook schrijft, het is fijn om hier in alle rust, respect en liefdevolheid over te spreken. Ik ben de laatste tijd veel aan het lezen over het zenboeddhisme (de niet-zweverige variant). Een interessant stukje gaat erover dat (actief) mededogen belangrijk is (com-passie, mooi toch), maar dat kan ook heel uitputtend zijn, en je kan er snel cynisch of depressief van worden. Daarom is er ook wijsheid nodig, intellectueel inzicht. Enkel zo kan je een soort kalme grondhouding ontwikkelen, van waaruit je mededogen kan voelen. Ik wil daar verder mee aan de slag, en ik beschouw dit dan als een soort oefening.

Ik heb je antwoord zeker niet als 'hard' gelezen. Wel duidelijk, maar dat is een van de redenen waarom ik je graag heb.Je hebt mijn leed gezien en erkend. Misschien was dat dan toch de reden waarom ik je uitgebreid schreef, om daarin gehoord te worden. Dankjewel.

Je mening vind ik interessant. Ik heb nog met twee niet-gevaccineerde vriendinnen gecommuniceerd. De ene gaat echt loos op complottheorieën, deelt informatie van de allerslechtste wetenschappers, en praat de hele tijd in vage woorden. Daar kan ik weinig mee. De andere is bang van het vaccin. Ze heeft al langer haar bedenkingen bij de klassieke geneeskunde (en dat is soms ook wel terecht denk ik), en ze heeft haar twijfels bij deze nieuwe vaccin-vorm (niet zo nieuw, maar goed, ik kan haar daar niet van overtuigen). Verder wijst ze ook op de zwakke punten van deze vaccintatiecampagne: weinig doordacht privacybeleid, mogelijke tunnelvisie om toch maar bij de keuze te blijven, maatregelen die het neoliberalisme steunen in plaats van aandacht te hebben voor de mentale 'kost' van dit alles,... Dat zijn allemaal redelijke argumenten waardoor ik haar keuze een beetje beter begrijp, maar nog steeds betreur. Trouwens, ik vind het woord 'campagne' wel terecht: dit ís een campagne. En misschien kunnen we zelfs zeggen: een politieke campagne.

Je hebt het over het gekende discours van algemeen belang en vrijheid. Daar ontbreekt voor mij een groot woord: verantwoordelijkheid.
Stefan Hertmans schrijft het in zijn essay, dat je misschien hebt gelezen, zo: 

"Onlangs zag ik op het journaal op de Franse televisie het verslag van een manifestatie in Parijs, waarin om liberté werd geschreeuwd door mensen die zich niet willen laten vaccineren. Ook die menigten zijn, net als de gele hesjes, zeer geschakeerd. De radicale vrijheid waar ze om roepen, is niet die waar de boomers van mei ’68 om schreeuwden. Hun idee van vrijheid is gebaseerd op hun zelfbeeld, niet op respect voor de ander. Nochtans zijn ook daar, in die manifestaties van de antivaxers, links-ecologische groepen te zien, zij aan zij met mensen die haast fascistoïde ideeën hebben over hun land. Hun afkeer van een door de wetenschap en de politiek gedicteerde maatregel (de ‘elite’) is allesbepalend. Op een bepaald ogenblik liep een vrouw voor de camera met een groot kartonnen bord, waarop ze had geschreven: ‘Mieux vaut mourir en liberté que de vivre en esclavage’ – liever sterven in vrijheid dan leven in slavernij. Waarmee ze het discours van de Franse revolutie misbruikte om te schreeuwen dat ze geen zin had in een prik. Dat ontaarden van het vrijheidsdiscours in een egocentrische kreet heeft iets ontstellends. Het is bijna tragisch dat het vrijheidsideaal heeft geleid tot dit volstrekte weigeren van verantwoordelijkheid. Zonder dat deze mensen het beseffen, zetten ze de weldaden van de samenleving onder druk, verbranden ze de grond onder hun voeten als burgers, beschouwen ze samenleven niet langer als zorg dragen voor de ander, maar als een jungle waarin iedereen zijn zin mag doen."
- Stefan Hertmans, De Standaard 6/11/2021


Misschien is dit te scherp verwoord, kwetsend zelfs en weinig respectvol, maar het is exact waar ik op vastloop. Ik zie een soort as voor me met aan het ene eind het collectief belang en aan het andere eind het puur egocentrisch belang. We geloven allebei niet dat we ons helemaal moeten wegcijferen, onszelf als individu moeten wegcijferen voor het algemeen belang. En we hebben allebei complete weerzin van dat andere eind waar het alleen maar gaat om ik-ik-ik. Waar zitten we dan op die as? Als we daarover praten wordt het gewoon te abstract voor me. Je schrijft: Maar de sprong maken van ‘dit is ellendig’ naar ‘het is de schuld van de niet-gevaccineerden’ is… ik heb er geen woorden voor. Ik kan die sprong niet begrijpen.
Dan is mijn vraag: wat zit er dan tussen?

Ik heb de beelden van de betoging niet bekeken, dus daar kan ik me niet over uitspreken. Ik zou me vooral als betoger niet willen associëren met mensen die daar rondliepen met een Jodenster, dat vind ik zo'n walgelijke vergelijking die me echt de maag doet omkeren. En ik zou me al helemaal niet willen associëren met Dries Vanlangenhove en zijn vriendjes. Jeroen Olyslaeghers is op facebook een hele uitleg begonnen, bijna als een soort soap, hoe die betoging gekaapt is door extreem rechts. Dat is uiterst zorgwekkend, dat maakt me echt bang. En ook; je hebt fundamenteel gelijk: onze maatschappij moet ons als burgers beschermen en niet aanvallen.

De parallel met stemrecht/stemplicht vind ik wel interessant. Ik ben bij elke verkiezingsronde verbaasd over hoeveel mensen er niet gaan stemmen en dus niet vertegenwoordigd zijn. En nog verbaasder over het feit dat daar amper aandacht voor is, dat er nooit wordt gesproken over die groep. Maar waarom kan ik me dan bijvoorbeeld niet aanzetten tot me verdiepen in de burgerdemocratie zoals David Van Reybrouck die wil organiseren? Waarom maak ik daar geen tijd voor, waarom engageer ik me daar niet voor? Conformeer ik me naar ons 'regime' zoals jij het noemt, uit gemakzucht, uit luiheid, wat niet weet wat niet deert? Ik weet het niet.

Het is niet dat ik een zondebok zoek, maar wel een oplossing, een manier om hieruit te geraken. Er ligt weer een grootvader op intensieve zorgen (een nonkel van M.) en ik krijg dat niet gerijmd met 'we moeten ermee leren leven'. Ik moet nu denken aan die actie rond baby Pia. Er werd toen twee miljoen (!) ingezameld met zielige foto's van een baby die een onbetaalbaar medicijn nodig had. Ik werd woest van dit soort liefdadigheid, omdat het op geen enkele manier een structurele oplossing is en de situatie voor minder kansrijke kinderen alleen nóg erger maakt. Het is een verschrikkelijk spel van Big Pharma. Ik stuurde in tegenstelling tot ongeveer alle andere mensen, géén SMS. Dat was ook een politieke keuze, ik weigerde mee te gaan in zo'n systeem. Maar toen bleek baby Pia een paar straten verder te wonen en stonden de buurkindjes met zelfgebakken koekjes voor de deur. Het menselijke leed stond op de stoep. Wat dan? Ik ben daar niet uit geraakt. 

We hadden hier thuis de ene quarantaine nog niet uitgezeten, of daar was al de volgende. En dan stel ik me ook vragen over het nut, over het beleid, over de alweer nieuwe maatregelen. Ik wil dat mijn kinderen kunnen leven!

Ik heb dankzij mijn broer die huisarts is en zijn doctoraat net heeft afgewerkt, ook vertrouwen in het kritische systeem achter de wetenschap. Alle wetenschappelijke onderzoeken worden gereviewd, en fouten móeten worden rechtgezet. Daar kom je echt niet onderuit. Een van de artikels waar anti-vaxers mee zwaaien (en dan bedoel ik dus echt dat kleine clubje van complotdenkers die helemaal doordraaien) staat zo vol fouten en is intussen al lang teruggetrokken.. En dan kan de wetenschap dat proberen te corrigeren zodra er iets wordt beweerd, kost het gigantisch veel moeite om recht te zetten. Zo is het ook gegaan bij 'een onderzoek' rond het verband tussen autisme en de klassieke vaccinaties tegen kinderziekten. Intussen zijn er al tig onderzoeken die dat ene kleine onderzoek compleet onderuit halen, maar het kwaad is geschied... Het probleem van dat wetenschappelijk systeem is dat het ontzettend traag is. Zo'n klinische studie duurt lang. En het virus is razend snel. Dus we kunnen niet het rustige pad bewandelen om alle verschillende wetenschappelijke inzichten naast elkaar te leggen, reviews te doen, her-testen,...
Dus ik blijf ervan overtuigd dat vaccinatie momenteel een van de beste wapens is die we hebben, en dat het nog veel beter zou werken als iedereen meedoet.

Ik ga je moeten teleurstellen, want inderdaad, ik denk dat dat samen doen dan misschien wel ten koste moet gaan van de afwijkende stemmen. Bij heel wat andere persoonlijke keuzes (ik geloof in geen enkele god, ik eet al jaren vegetarisch, ...) schaad ik geen anderen door iets wel/niet te doen. Ik vind ook niet dat anderen zich moeten aanpassen naar mijn keuzes. Ik kan het jammer vinden dat er nog steeds restaurants zijn waar de enige vegetarische opties kaaskroketten uit de diepvries zijn, maar ik ga hier niemand voor aanklagen, de restaurantuitbater en ik maken een andere keuze, en daar dragen we dan beide de gevolgen van. Goed. Het zij zo.
De vork zit in mijn opinie met corona anders aan de steel, omdat de keuze van de ene wel het leven van de andere beïnvloedt. Vandaag zag ik nog een grafiek over de corona-mortaliteit versus de vaccinatiegraad in de Europese Unie en dat was toch een zeer duidelijke grafiek.

Als ik je één journalistiek tip mag geven: kijk naar Karrewiet. Ongelofelijk met wat een zachtheid, feitelijkheid en eerlijkheid (naar ik kan inschatten natuurlijk) daar de voorbije twee jaar gepraat is over Corona. Voor mij en mijn dochters heeft Karrewiet al echt het verschil gemaakt.


Misschien is onze conversatie bij deze afgerond, omdat we elk ons eigen standpunt goed hebben kunnen uitleggen. We weten allebei dat het moeilijk wordt om elkaar te overtuigen. Dat dit gesprek er is, is het belangrijkste.
Als je nog leestips hebt voor het discours rond vrijheid-verantwoordelijkheid-individualiteit, laat het me zeker weten.


Veel liefs, en wat licht in deze grijze dagen,
Katelijne

***

He Katelijne,


Vind je het goed als ik toch nog wat bedenkingen met je deel? Ik denk niet dat we tot een sluitend antwoord of een ‘oplossing’ gaan komen, of dat iemand van ons ‘gelijk’ gaat krijgen. Maar jouw antwoord draait grotendeels rond dat woord dat mij tegenwoordig een rood waas voor de ogen brengt, omdat het het meest misbruikte en platgedrukte woord van het laatste anderhalf jaar is, maar ook het meest cruciale: verantwoordelijkheid.

Deze campagne - zoals je zelf bevestigt dat die al anderhalf jaar wordt gevoerd - drijft, naast het vakkundig induceren van angst, op nog een kernbegrip: verantwoordelijkheid. Over de spanning tussen vrijheid en verantwoordelijkheid zijn al eeuwenlang bibliotheken vol geschreven, ik ben geen filosoof, maar ik stel me wel al anderhalf jaar de vraag: wie is verantwoordelijk voor wie, en vooral: in welke mate? Want net zo min als vrijheid een absoluut begrip is (en ik vind Hertmans’ polariserende gelijkschakeling van vrijheid met egocentrisme echt intellectueel lui) is verantwoordelijkheid dat. Ik mis zowel met betrekking tot vrijheid als tot verantwoordelijkheid het begrip ‘proportionaliteit’. In deze gezondsheidscrisis is de verantwoordelijkheid van de burger opgeblazen tot proporties die onverdraaglijk zijn, ik bedoel letterlijk: niet draaglijk. Wij, de ‘gewone’ mensen, moeten niet alleen blijven werken, voor onze kinderen zorgen en consumeren (vooral dat), we zijn daarbovenop ook nog eens veroordeeld tot het dragen van de (rechtstreekse!) verantwoordelijkheid over het leven en sterven van onze medemens. Tijdens de eerste lockdown was het discours daarover zo extreem, dat mensen die de regels niet volgden ‘seniorenmoordenaars’ werden genoemd. Ikzelf kreeg in een discussie met een goede vriendin (nog lang voor een sprake was van vaccinaties) het volgende te horen: “Als jij straks met je stervend kind voor een ziekenhuis staat en er is geen plaats omdat het vol coronapatienten ligt, is dat je eigen schuld.” Dat. Zei. Een Vriendin. Tegen Mij - ik die nota bene al eens werkelijk met een bijna stervend kind in een ziekenhuis had gelegen. Op het moment dat vrienden elkaar dat soort dingen beginnen toe te voegen, in een degoutante poging om de ander moreel in het gareel te houden, weet je dat er iets grondig mis is met het discours rond verantwoordelijkheid.

Ik wil net zo graag als jij zo snel mogelijk weg uit deze crisis. Ik neem daarvoor de verantwoordelijkheid die ik kan nemen, die mijn draagkracht me toestaat, als individu, en die voor mij ethisch klopt. Meer kan ik niet doen, en niemand van ons, wat de overheid ons daar verder ook over tracht wijs te maken. De overheid moet zijn verantwoordelijkheid nemen op haar eigen niveau, dat van de samenleving, maar dat doet ze niet - liever laat ze via CST en andere surveillancemaatregelen de burgers politieagent spelen voor elkaar. En sowieso staat in het hele beleid de ‘sterke, veerkrachtige, verantwoordelijke burger’ voorop - in dit neoliberale sociale universum is voor de zwakke en machteloze burger geen plaats. Mijn eigen stad Gent is een mooi voorbeeld van dit praatje: met nieuwjaar vorig jaar kregen we prachtig ontworpen kaartjes in de bus van het stadsbestuur: “Blijven geven”. “Nie pleuje” Excuseer? Blijven geven? En wat als het op is, als je plat bent, als er niets meer te geven valt? Mooie anekdote over onze ‘progressieve’ burgemeester Mathias Declercq: in een mediageniek gesprek met kwetsbare jongeren kwam hij handjes schudden en vragen hoe het ging. Een van de gasten sprak, naar waarheid, dat het niét ging, dat hij het niet trok, dat het te zwaar was voor hem. Waarop Declercq, volledig verbluft uit zijn comfortzone, de legendarische woorden mompelde: “Ja, het is voor iedereen lastig he.”
Pardon? is dat het enige antwoord dat je als burgemeester kan verzinnen wanneer je in your face met de échte kwetsbaarheid wordt geconfronteerd? Maar onze Mathias, liberaal als altijd, wil vooral dat we ‘blijven geven’. Geen wonder dat het hele beleid van de ooit zo sociale stad Gent druipt van dit verantwoordelijkheids- en ondernemingsdiscours. Maar passons.

Die moralisering van de burgers onderling, op basis van het door de overheid aangestuurde discours rond verantwoordelijkheid, is zowat het meest kwalijke van heel deze crisis. In een interessant artikel in De Groene spreekt Jan Postma (in een andere context) over ‘virtue signalling’: we overtreffen, we overtroeven elkaar in het deugdzaam zijn, in het volgen van de regels, in het etaleren van onze verantwoordelijkheid. Het is een machtsmiddel geworden, die verantwoordelijkheid, van de overheid naar haar burgers en van de burgers onderling, om elkaar te koeioneren. Maar virtue signalling is fake : we zijn niet zo deugdzaam als we ons graag voordoen. Ik wil de eerste persoon nog tegenkomen die, toen de regels rond sociaal contact het strengst waren, niet stiekem toch eens een extra persoon ‘gezien’ heeft.

Maar bon, in hetzelfde artikel staat: ‘emoties zijn hoe we moraliteit doen’. Onze moraliteit, het zoeken naar een correcte manier van handelen, is emotioneel gestuurd. Dat blijkt, want elke keer wijzen we elkaar (zowel jij als ik) vol woede en wanhoop op het menselijk leed, aan beide kanten. Het probleem is dat we dezelfde emoties voelen, maar die niet leiden tot een zelfde gevolgtrekking over wat er moet gebeuren.

En ten overvloede, omdat de vraag’ waarom vaccineer je je niet’ blijft zinderen door alles heen. Omdat ik me expliciet wil verzetten tegen het disporoportionele geweld dat de staat uitoefent op een kleine groep mensen die zich om diverse redenen niet laat vaccineren - voor mij is dat geweld de reden zelf om het niet te doen, je zou dus - grijns grijns, o retoriek - kunnen zeggen dat het de staat zelf is die me dwingt om me niet te vaccineren - omdat ik me ethisch gezien niet met haar handelen kan verzoenen. Disproportioneel, omdat de realiteit vandaag bewijst dat de vaccins zelf niet afdoende werken (dus zetten we maar een derde prik met hetzelfde verouderde vaccin? begrijpe wie kan) en ik me oprecht afvraag vanwaar dan dat repressieve beleid komt tegen die paar Vlamingen. Het rancunebeleid tegenover een kleine groep niet-gevaccineerden staat al lang niet meer in verhouding tot, of zelfs niet meer in relatie tot de gezondheidscrisis. Stel nu eens, stel nu eens dat we het wel doen, dat we die ocharme zeven procent tegen de muur zetten, pistool tegen de kop, en vaccineren. Gaat dan het virus bedwongen zijn? Gaan we dan meteen ook een muur rond Vlaanderen bouwen om te zorgen dat ons veilige 100 procent gevaccineerde landje zuiver blijft? Gelooft er iemand dat met een vaccinatiegraad van 100 procent Vlamingen (hallo, geglobaliseerde wereld, hallo ongedocumenteerden en migranten) we het virus buiten de deur gaan houden? En wie gaat die deur bouwen, en bewaken?

Het gekmakende is dat op jouw terechte vraag “Wat moeten we dan wél doen” ik ook geen antwoord heb. Maar dat we de samenleving niet moeten verdelen, dood-moraliseren en vol angst spuiten, daarvan ben ik wél overtuigd. We zijn met z’n allen ook verantwoordelijk voor de klimaatcrisis, toch? Maar ik zie niemand die met de auto rijdt of vlees eet uitgestoten worden uit het publieke leven. Ik zie geen enkele zwangere vrouw de toegang ontzegd worden tot openbare voorzieningen, omdat ze onze planeet en de hele bevolking schade toebrengt met haar keuze voor een kind - een westers kind met een enorme voetafdruk. Natuurlijk niet, en gelukkig maar - het gaat om proportionaliteit. Maar in de mediagekke framing van deze gezondheidscrisis is die proportionaliteit ver heen.

Enfin, genoeg. ik sluit je nog wat lectuur in. Die je wellicht niet welgevallig zal zijn. Maar juist die moeten we lezen, denk ik. :-)


alle goeds,
e

Een gesprek over (niet)vaccineren - deel 1

Ik had een boeiende conversatie met een vriendin die niet gevaccineerd is. Dit is het eerste deel van onze conversatie. Het is een lange tekst, maar ik heb erg veel aan onze conversatie gehad. Ik publiceer dit uiteraard met haar toestemming. 

***

10 november 

Dag E.
Het was fijn je zondag te zien. Maar er moet me iets van het hart, omdat ons gesprek echt is blijven hangen in mijn hoofd. Ik lig erover te piekeren.

Ik heb mezelf verweten dat ik de discussie rond corona niet ben aangegaan. Want ik heb zoveel vragen. Maar ik was moe, echt te moe. Maar ik wil niet leven met die gelatenheid, dat sta ik mezelf niet toe. Je moet me helpen om niet af te glijden in het wij/zij denken, want mijn drempel is bereikt.

Ik heb deze ochtend de livestreaming gevolgd van de uitvaart van de vader van vrienden. Ik kan me weinig voorstellen dat treuriger is.
Hij stierf aan covid. Hij had al vele jaren zware medische problemen, maar het ging de laatste tijd goed. Zijn kinderen zeiden het van bij de start van deze crisis: ons vake mag echt geen corona krijgen, dat wordt de ziekte te veel. En ze kregen alsnog gelijk. Je zou kunnen redeneren dat hij ook aan een ander onschuldig virus had kunnen sterven. Je zou kunnen redeneren dat hij ook nog vele jaren had kunnen leven. Het was een sterke persoonlijkheid, iemand die heel erg opkwam voor onrecht en zich zijn hele leven engageerde voor de 'vierde wereld', een begrip dat hij bleef hanteren.
Ik was er graag bij geweest, voor mijn vrienden. Ik ken ze al mijn hele leven, onze ouders waren bevriend. Maar ik was er niet, want ik zit in quarantaine.
Oona heeft het quasi zeker vlaggen, we wachten nog op de resultaten van de pcr-testen. Maar ik bereid me voor op een quarantaine van mogelijk wel 17 dagen.

De voorbije weken lukte het me nét: voor mijn kinderen zorgen. Zolang ik veel rustte als ze naar school gingen, en alles goed voorbereidde, kon ik het aan en viel ik om 20u30 uitgeput neer. Er was een dag dat ik een licht had laten branden beneden maar ik de energie niet meer had om nog eens de trap op en af te gaan. Dat is nog niet lang geleden. Nu moet ik 24/24u voor hen zorgen.

Mijn mentale ruimte is erg beperkt. Nu moet ik alles regelen: mijn eigen psycholoog-afspraken annuleren. Het oudercontact online volgen. Het weekend centerparcs annuleren (waar we alleen zo naar uit keken, ik met een bang hartje voor de drukte, maar evengoed). School verwittigen. DKO verwittigen. Chiro verwittigen. Ongeruste grootouders gerust stellen. En wellicht staan te wachten: juffrouw spelen, mijn kind breuken uitleggen en god weet hoe je een nieuwe letter aanleert.

Het virus tiert welig, muteert en wordt sterker. Ik weet zo al minstens zeven gezinnen in vergelijkbare situaties, het is overal echt dweilen met de kraan open. En alle moeders compleet op hun tandvlees. Een vriendin met een zwaar autistische zoon die maar niet kan begrijpen waarom hij niet naar school mag (zijn broer en vader testen positief). Die vriendin denkt zicht nog te moeten verantwoorden naar mij dat ze zich ziek laat thuisschrijven en dus niet vanuit thuis werkt. Een andere vriendin die probeert haar ex tegen te houden om de kinderen naar de grootouders te sturen, na een hoog risicocontact met een vriendinnetje. Nog een andere vriendin die nog steeds herstellende is van corona.
Het zou allemaal zo erg niet zijn moesten er geen mensen doodgaan. Ik ken nog een grootouder die op intensieve ligt.

Ik krijg deze gedachte niet weg: dat komt door al die niet-gevaccineerden.
Door hen blijft dat virus tieren. Door hen is de ademruimte die we een tijd geleden hadden, helemaal terug weg. Door hen geraken we hier NIET uit.

Begrijp me niet verkeerd: ook ik ga niet akkoord.
Ik vind dat de overheid faalt en verkeerde beslissingen neemt. Maatregelen zijn gunstig voor de economie (neoliberalisme, daar leven we in) en ongunstig voor de mentale gezondheid van ons allemaal.
Ik vind zeker de beslissingen rond kinderen hemeltergend.
Ik walg van de gedachte dat er aan de top mensen rijk worden door elke corona-dode. Of door het verkopen van vaccins. Ik verafschuw de westerse houding, het totale gebrek aan een globale aanpak. Ik heb nood aan menselijkheid, waardigheid, verbondenheid.
Ik ben helemaal tégen deze pasjes maatschappij. Ik vind het verschrikkelijk voor winkeliers en horeca medewerkers dat zij controles moeten doen.
Maar ik zie het niet: wat is het alternatief?

Maar voor mij is het én én.
Ik geloof in de wetenschap. Ook in het falen ervan, maar het is de enige weg.
Ik geloof in de menselijkheid en dat we deze crisis samen moeten doorstaan.
Ik geloof dat de overheid de best mogelijke beslissingen neemt op basis van de beschikbare informatie (en die is dus inderdaad niet afdoende, maar wachten op het complete plaatje van onderzoeken zal een catastrofe veroorzaken). En is het dan niet aan ons om die beslissingen te volgen? Ook al zijn we kritisch, of vinden we het zelfs bullshit, maar vanuit het geloof dat we allemaal SAMEN moeten handelen?

Tot hiertoe waren mijn gesprekken met niet-gevaccineerden altijd heel vaag. Grote woorden. Veel waarden en normen waar ik achter sta. Veel gesakker op de overheid waarbij ik denk, natuurlijk worden er volop fouten gemaakt, we zitten in een nooit geziene crisis.
Maar wat antwoord ik Oona als ze vraagt waarom mensen zich niet laten vaccineren?

Ik zie het niet meer... Als de niet gevaccineerden bij hun standpunt blijven, dan blijft dit virus razen, muteren. Dan gaan we allemaal, de hele tijd, door het hele circus moeten. Dan blijven er grootouders doodgaan. Hoe gaan we dát uitleggen aan hun kleinkinderen? Dat hun vake is gestorven, door een virus dat we hadden kunnen verslaan?

Ik mail je net omdat ik weet dat ik met jou wél kan praten. Jij bent verstandig, net zozeer emotioneel als rationeel en ik hecht altijd waarde aan je oordeel. En ik weet ook dat we over heel veel hetzelfde denken en waar we van mening verschillen, dat we elkaar blijven respecteren en blijven luisteren (of dat hoop ik toch, niet mijn sterkste kant :-)).

Dus daarom dat ik het toch durf om je te schrijven. Ik zie wel of je tijd en zin hebt om me te antwoorden. Intussen ploeter ik verder, net zoals jij en alle moeders.


Veel liefs,
Katelijne



***

25 november 



He Katelijne,


Ik wil je om te beginnen bedanken voor zo’n eerlijke, open brief – die zijn zeldzaam, zoals de respectvolle gesprekken zeldzaam zijn, en de haat en rancune welig tiert – in de media, in de monden van politici, op de publieke fora.

En kijk, hopsa, daar zijn we meteen aanbeland bij het hart van mijn antwoord op de vraag ‘Waarom laat je je niet vaccineren.’ Mijn antwoord, wellicht niet dat van anderen, die heel andere motieven hebben (medische, religieuze, …) om zich niet te laten vaccineren.

Het mijne is zuiver politiek. Ik geloof dat het vaccin veilig is. Ik ben er niet bang van. Maar ik zal je vertellen hoe het gelopen is, want ik ben niet altijd zo overtuigd geweest van mijn beslissing om me niet te laten vaccineren.

Twee jaar geleden was ik dat nog niet. Ik had een lichte, heel lichte medische twijfel: ik vond en vind het nog steeds erg vreemd dat we een totale wereldbevolking (enfin, het westerse en rijke segment ervan) zijn aan het inspuiten met een stof waarvan we de gevolgen op lange termijn onmogelijk kunnen kennen. Maar in wezen is dat nooit echt een issue geweest. Wel heb ik vanaf het begin gedacht dat de mens over zijn eigen lichaam mag beschikken, niet de staat. En ja, ik ken de discours over algemeen belang en vrijheid – maar het gaat niet over ‘eigenbelang’ of ‘zijn goesting doen’. Iemand die pakweg uit religieuze overtuiging het vaccin weigert, mag niet tot tweederangsburger gedegradeerd worden. Ik sta voor dat principe, en ik zou daar ook voor staan als ik wel gevaccineerd was. Bovendien was de angst groot genoeg: de mensen zouden elkaar de tent uitgevochten hebben om als eerste een vaccin te krijgen. Vlaanderen zou makkelijk aan zijn 70 procent komen.

Waarom, waarom? Waarom wordt er zo’n haat gezaaid tegen die schamele enkele mensen die niet gevaccineerd zijn? Ik wil niet vervallen in complottheorieën, maar het is moeilijk wanneer ik zie hoe de terreur van de staat zich keert tegen een deel van haar eigen burgers. Wat is de bedoeling hiervan? De gezondheidscrisis oplossen? Dit beleid heeft met gezondheidsrisico’s niets te maken. Denk je, met 2 procent in Afrika gevaccineerd en een volgende migratiegolf op komst, dat een totale vaccinatie ooit mogelijk is, Katelijne? Denk je dat we het virus gaan ‘verslaan’ door de laatste 7 procent burgerlijk ongehoorzamen de toegang tot het publieke leven te ontzeggen? Denk je dat het die paar procentjes mensen zijn geweest die een vierde golf hebben veroorzaakt? Waarom liggen de ic’s dan vol gevaccineerden? Waarom blijkt het vaccin dan maar heel tijdelijk en onvoldoende te werken? Omdat het muteert, inderdaad. Des te onbegrijpelijker dat de oplossing een derde prik zou zijn, met opnieuw een vaccin dat nu weer al hopeloos verouderd is.

Het is heel concreet begonnen als een ‘spel’, en dat bedoel ik niet onrespectvol tegenover de vele menselijke slachtoffers. Ik zie me nog staan, in de living, terwijl ik zeg tegen mijn partner, die wel gevaccineerd is: ‘Ik ga nog even afwachten, we gaan zien hoe het met onze burgerrechten gesteld is binnen een paar maand.’ In de loop van die paar maand ben ik, op basis van wat er effectief met mijn burgerrechten is gebeurd, dag na dag er meer overtuigd van geworden om me niet te laten vaccineren. Principieel, ja. Omdat ik niet wil samenwerken met een regime dat geweld gebruikt tegen haar eigen burgers – kijk maar eens naar de filmpjes van de betoging zondag, waarin uit een politiecombi special forces springen die zelf auto’s beginnen vernielen. Omdat ik met ongeloof en afschuw kijk naar wat er van onze ‘democratie’ is overgebleven. Kortom: de haat en de verdeeldheid die de overheid zelf zaait, het beleid van rancune en polarisering – daar doe ik niet aan mee. Dat is voor mij de reden om me niet te laten vaccineren. En om wellicht ook nooit van mijn leven meer te gaan stemmen, vrees ik.

Het treft me zo dat jouw hele, lange mail gaat over menselijk leed. En mijn tot nu toe al hele, lange mail over politiek. Daar zit voor mij de cruciale denkfout: dat dit soort politiek jouw menselijk leed gaat oplossen. Want jouw menselijk leed is echt en doorvoeld, en ik kan er alleen mee meeleven – want ja, ik ploeter ook, het is ook mijn menselijk leed. Het virus is er, het bestaat, het doodt mensen – niets van dit alles trek ik ook maar een seconde in twijfel. Maar de sprong maken van ‘dit is ellendig’ naar ‘het is de schuld van de niet-gevaccineerden’ is… ik heb er geen woorden voor. Ik kan die sprong niet begrijpen. Als er één ding is dat me bang maakt zijn het die woorden uit jouw mond, iemand die ik ken als een door en door humane, zoekende, menselijke, intelligente persoon. Ik begrijp dat er een zondebok moet zijn, die behoefte is groot. En de overheid voorziet in die zondebok, om haar eigen falen (het feit dat de ‘remedie’ niet werkt EN dat dit globale probleem te overweldigend is om onder controle te houden) te maskeren. Maar het mechanisme is pervers, dat heeft de geschiedenis genoeg bewezen.

Ik heb op de medische crisis ook geen antwoord. Ik heb geen alternatief, behalve het vage aanvoelen dat we in een nieuwe fase van de wereldgeschiedenis zijn aanbeland, waarin we een stuk van onze illusie over controle en eeuwig leven gaan moeten opgeven. Dat maakt de zieken en doden niet minder erg, en het is makkelijk filosofisch te spreken. Maar ik vind wel dat er een grond van waarheid in zit: we gaan moeten anders omgaan met de aanwezigheid van virussen (wat niet betekent: maar laten gedijen). Want verslaan gaan we ze niet. We gaan ermee moeten leren leven.


Ik geloof ook in de wetenschap, heel sterk zelf, maar wel in een wetenschap die haar eigen falen kan onderkennen, en bijsturen. En die ruimte laat voor alle stemmen – want er zijn genoeg wetenschappelijke stemmen (even geschoold als de paar die we continu horen) die in andere richtingen denken.

Ik geloof net zoals jij in de kracht van het samen te doen – maar in jouw optiek houdt dat ‘samen’ dan wel in dat afwijkende stemmen zich schikken naar de meerderheid. Dat is geen samen doen, dat is overtuigd zijn van het eigen gelijk. En anderen daarin dwingen. Of niet?

Ik geloof niet dat de overheid kwaad opzet in de zin heeft (als in: een complot), maar wel dat zij lijdt aan hetzelfde als ‘de’ (mainstream) wetenschap: het onvermogen om twijfel toe te laten en terug te keren op eerder genomen beslissingen.

Ik geloof intussen voor geen meter meer in de journalistiek. Hoe triest, voor een journalist.


Ik wil hier ook graag uit, hoe sneller hoe liever, maar ik vrees dat er zich een nieuwe realiteit aandient die nog even gaat blijven bestaan – het virus. Dat is al erg genoeg. Maar voor de aanwezigheid daarvan stel ik de overheid niet verantwoordelijk. Daarbovenop is nog iets veel ergers aan het gebeuren: in plaats van verantwoordelijkheid te nemen voor al haar burgers is de staat bezig van haar eigen burgers politieagenten te maken, op een manier die de bevolking spitst in goede en slechten – we stevenen af op een (mentale) burgeroorlog. Daarvoor stel ik de staat wel verantwoordelijk, en de media, die met hun angstdiscours al twee jaar de bevolking gijzelen en verdelen. Dàt is iets om bang van te zijn.

Alleen dit soort brieven en gesprekken vormen nog een brug.

Dus dankjewel, Katelijne.

En wellicht is dit een harde brief – ik hoop dat je hem niet zo leest, want jouw kwetsbaarheid heeft me erg geraakt. Ik wilde dat ik meer voor je kon doen. Maar ik kan alleen maar hopen dat we deze gesprekken blijven hebben, zonder dat iemand de communicatielijn afsluit.

x

Dag 7 - Quarantaine dagboek

Gezondheid: Mijn zelftest vandaag was negatief. Ik las ook nog dat ik de best mogelijke afweerstrategie heb: dubbel gevaccineerd én corona doorgemaakt. Als is dat al meer dan een jaar geleden. Ongelofelijk als je daarover nadenkt...

Gespeeld: Juno speelde vanochtend in bed haar letterspelletje. Ik heb ze op deze zeven dagen gewoon beter horen lezen, ongelofelijk fascinerend. 

Geknutseld: Vandaag hebben ze de ramen 'gekuist' en vervolgens met de raamstiften nieuwe tekeningen gemaakt. In Sinterklaas-thema uiteraard. 

Geruzie: alles peis en vree

Gegeten: een heerlijk vieruurtje van bij Nives. En ook verse granola gemaakt. 

Gelachen: Hoeveel is 1 + 1? Raam! Ja, dat is de mop. Zo'n mop die helemaal uitgelegd moet worden. Maar net op dat moment passeerden we langs een verkeersbord met een sticker 'raam'. Dat vond ik dan net heel grappig. 

Geleden: Juno die haar Bingel-paswoord komt vragen wanneer ik op de wc zit. Alsjeblief, geef me twee minuten. 

Gewandeld: naar de speeltuin binnen schooltijd, het voelde ondanks het grijze weer als een gekke vakantie. 

Gekeken: Natuurlijk vind ik de oude reeks van Dag Sinterklaas beter, maar ik kan ook wel genieten van Tine Embrechts als Kneta Knieschijf. 

Slecht nieuws van de dag: de goede dingen van de voorbije dagen zorgen voor afleiding en zelfs af en toe voor een echte energie-opstoot. Maar de terugval is intens. Ik heb nog onvoldoende reserve opgebouwd, dat maakt mijn lichaam me pijnlijk duidelijk. 

Goed nieuws van de dag:  Terug wat tijd voor mezelf, en dat zal vooral rusten inhouden. 

Dag 6 - Quarantaine dagboek

 

Gezondheid: Geen hoofdpijn meer voor Juno, veel vermoeidheid voor mij.

Gespeeld: Geen enkel spel vandaag...

Geknutseld: Urenlang getekend aan een Sint-lijstje en tekeningen. 

Geruzie: Er werd geruzied om het zwarte potlood. En de gom. En de lat. 

Gegeten: Gezonde ontbijtwafels met banaan en ahornsiroop. Boterhammen. Vegan pompoen mac'n cheese, lekker! 

Gelachen: Oona die al zingend een liedje zocht op google. Terwijl ze in bad zat. En warempel, we hebben het gevonden. 

Geleden: Alle maaltijden duren lang. Hoe meer tijd, hoe trager ze eten. En dan lees ik de krant of kijk ik op mijn gsm, wat hen dan weer ergert, waardoor ze nóg trager eten. En ik me nog meer verveel. Dus de krant pak. Enzoverder, enzovoort. 

Gewandeld: heel Berchem door op zoek naar een versierde postbus. Je kan de brieven aan de Sint natuurlijk in elke brievenbus posten, maar zo'n exemplaar met baard is toch veel leuker? Gek genoeg was de brievenbus aan het station niet versierd. Oona herinnerde zich precies een versierd exemplaar verderop. 7000 stappen, joehoe. 

Gekeken: K2 zoekt K3, hoe lang duurt dat nog? 

Gelezen: Oona las Pluk redt de dieren en ze vond het zo mooi, ze heeft het naverteld aan mij en Juno. Met Juno las ik Jubelientje. En we lazen ook een AVI start boekje dat best grappig was. 

Slecht nieuws van de dag: koffiebar Kornél bleek plots gesloten. Ochtenddrama. Maar veel erger:  als je met niet-gevaccineerden in discussie wil gaan, moet je je dus ook goed voorbereiden. Ik vind het verspilde energie, maar ik kan het ook niet verdragen. 

Goed nieuws van de dag: Stoepbezoekjes van Oma en nichtje Alia en tante Lea. Morgen nog één dag en dan laat ik de meisjes in handen van Michiel. Het is wel goed geweest... 

Dag 5 - Quarantaine dagboek

 

Gezondheid: Juno had de hele dag hoofdpijn. Nog eens een zelftest gedaan (ze is zo stoer) maar gelukkig weer negatief. 

Gespeeld: Monopoly. En dat verliep exact zoals ik had verwacht: het duurde heel lang en uiteindelijk vloog het spelbord door de lucht. Met Juno ook nog Bunny Hop, dat verliep gelukkig rustiger.  

Geregeld: mijn theaterticket voor zondag doorgegeven aan een vriendin. In principe zou ik mogen gaan (als ik babysit zou vinden, maar eigenlijk is het beter als hier niemand komt ...). Ik vind dat een te raar idee, om toch mogelijk besmet in een theaterzaal te gaan zitten. Wel jammer! 

Geknutseld: Juno maakte weer een heel mooie tekening om op te sturen naar de Sint. Oona tekende zeer precies een xylofoon, zodat ze kan oefenen voor het schoolorkest. 

Geruzie: Monopoly is niet goed voor de gezondheid. 

Gegeten: We bestelden poké bowls. Ieder kon zelf zijn bowl samenstellen, het smaakte ons ontzettend! 

Gelachen: 'Eigenlijk is de Sint een nachtdier hé. Maar dan een mens.'

Geleden: .We gingen niet naar buiten vandaag, dat was geen goed idee. 

Gekeken: de aankomst van de Sint! De meisjes (ze vinden alles spannend) knepen in elkaars hand. Ik pinkte een traantje weg. 

Gelezen: Ik bestelde een nieuw boek van de Moemins: Het raadselachtige eiland. Héérlijk, vanaf de eerste zin. 

Slecht nieuws van de dag: ik kan me niets herinneren dus dat lijkt me goed. 

Goed nieuws van de dag: Ik bedacht een stom woordmopje, iets met mijn chiro-vriendinnnen met wie ik volgend weekend eindelijk op weekend ga (als ik tenminste niet positief test...). Het voelde heerlijk om plots zo'n inval te krijgen. Als mijn creatief brein kan werken, dan gaat het goed. 

Dag 4 - Quarantaine dagboek

 

Gezondheid: alles chill. We moeten alledrie soms niezen maar dat zegt dus niks.

Gedoe:  45 minuten aan de lijn met contact tracing... De arme man was heel vriendelijk, ik had spijt dat hij ineens had opgehangen, nog voor ik hem dat kon zeggen. Hij gaf ons helaas de verkeerde quarantaine-regelingen (we volgen wat er nu op de sciensano-website staat). 

Gespeeld: de meisjes hebben even Ringo Flamingo gespeeld toen ik een dutje deed, maar ze schakelden snel over op de tablet. En we speelden Mysterium: een mix van Cluedo en Dixit. Een complex spel en volgens mij veel leuker met meer spelers. Het concept is echt tof en het is fijn om samen met je kinderen de logica van de verbeelding te volgen... 

Geregeld: Chiro verwittigd, voordat contact tracing dat ging doen. Dat vond ik vervelend. Gelukkig is daar ook de richtlijn dat niet álle kinderen getest moeten worden zolang het bij 1 besmetting blijft. 

Geknutseld: een dag zonder het tekenen van een eenhoorn, is een dag niet geleefd (Juno - 6 jaar)

Geruzie: kleine ruzietjes maar geen ontploffingen. Oona biedt spontaan een stukje van haar wafel aan en Juno zegt super lief en oprecht dankjewel. 

Gegeten: Een vieruurtje in het park. Gestoofde venkel met kaasburgers en gebakken gnocchi's. 

Gelachen: flauwe mopjes uit het moppenboek

Geleden: Ik wil niet naar het park! Het park is stom! (... twee uur later...) NEE! Ik wil niet naar huis! We moeten in het park blijven!  

Gekeken: geen idee waar ze naar keken maar het was met veel onderhandeling

Gelezen: Ik mag Ibbeltje niet voorlezen... Oma bracht boekjes uit de kringloop dus we lazen een vintage-Tiny. 

Slecht nieuws van de dag: het gaat niet goed met de corona-cijfers. En alle meningen zijn weer ontploft... En ik heb teveel tijd om op sociale media alles te volgen. Voor de meisjes was het slechte nieuws dat er toch wat schoolwerk wachtte... ze hebben allebei goed onderhandeld over wat er wel/niet gemaakt moet worden. 

Goed nieuws van de dag: De Sint is er bijna! Een kleine hulppiet was de hele dag in haar nopjes! 

Dag 3 - Quarantaine dagboek

Gezondheid: twee dochters alive and kicking. Bij mij zit er iets scheef in mijn rug... hopelijk helpt een heet bad. 

Gedoe: ik liet vandaag een eerste pcr test afnemen en dat ging weer vlot. Ik kreeg ook al na zes uur resultaat! Blijkbaar doen die commerciële labo's er veel veel langer over... het is maar een tip. 

Gespeeld: nieuwe spelletjes geruild via het geweldige Wisselspel. Muizenval spelen was heel leuk. Ik maakte met Juno ook drie puzzels. Ringo Flamingo viel een beetje tegen. 

Geregeld: nonkel Stefan kwam ons bevoorraden met een paar boeken. En we begrijpen nu finaal de huidige quarantaine-regels. 

Geknutseld: Oona frustreerde zich met haar 3D pen (ik vind dat ook brol). Juno maakte een knutselding met een glitterset. 

Geruzie: er wordt na drie dagen al eens wat sneller naar elkaar geschreeuwd. Het opbouwen van Muizenval was een uitdaging voor iedereen. 

Gegeten: verse knolselder/pompoen/wortel soep met boterhammetjes. En 's avonds versgemaakte pizza, met pizzadeeg van allemaal restjes bloem. Ik had gisteren al aubergines gegrild, oh zo lekker. Maar het beste was het bananenbrood met chocolade dat Oona helemaal alleen maakte! 

Gelachen: Juno haar danspasjes op de cult-hit Schumacher.

Gekeken: K2 zoekt K3, we kijken die shows in stukjes, en gelukkig maar, want dat duurt zo lang... Ik probeerde ook naar een anti-vax docu te kijken, maar dat hield ik niet vol. Al wil ik het beter begrijpen want ik ben nog altijd boos. 

Gelezen: Oona is begonnen in Marc De Bel, benieuwd wat ze ervan vindt. En ik bestelde Ibbeltje van Annie M.G. Schmidt. 

Slecht nieuws van de dag: geen tijd gehad voor een minidutje en dat wreekt zich. Morgen terug. 

Goed nieuws van de dag: mijn pcr was negatief, Juno haar zelftest was negatief. En Juno mag samen met Oona uit quarantaine, als ze op het einde een negatieve pcr heeft. Toch een heel verschil, tien of zeventien dagen. 

Dag 2 - Quarantaine dagboek

 

Gezondheid: Oona is er zo goed als bovenop. Goed geslapen, vrolijk opgestaan. Tegen de avond was ze wel moe en haar eetlust is er nog niet echt helemaal, maar ze was opgelucht dat ze zich beter voelde. 

Gedoe: de hele dag wachten wachten wachten op de uitslag van de testen. Het is zo druk dat het systeem weer behoorlijk onder druk staat. 

Gespeeld: ik deed een dutje en de meisjes speelden Onderuit. Veel geroep. Ik vermoed dat het tactisch niveau van een tienjarige versus dat van een zesjarige tot frustraties leidde.  

Geregeld: niks denk ik. De was gedaan?

Geknutseld: Juno maakte een heel mooie tekening. Oona werkte bijna een uur aan een schema op het schrijfbord, maar ze was de hele tijd het 'systeem' aan het herbekijken. 

Geruzie: tablet-crisis. Iets met De Smurfen en de Zoete Zusjes, voor de kenners. 

Gegeten: vegan hotdogs (van AH-huismerk, ik vond ze lekker!) en tarte tatin van knolselder/appel/witloof met veldsla/peer. 

Gelachen: met een herfstblad, zie foto. We gingen niet naar een speeltuin maar naar de Wolvenberg, daar zijn alleen maar mensen met honden en dan hebben de meisjes geen enkele moeite om afstand te houden. 

Geleden: kinderen die willen helpen koken. Je zou daar blij mee moeten zijn. Maar. Echt. 

Gekeken: zie geruzie

Gelezen: een heel grappig boekje van de bib over bacteriën: Niet aan dit boek likken. 

Slecht nieuws van de dag: de testresultaten. Oona is sterk positief. Juno is negatief. Dus quarantaine van minstens 17 dagen voor Juno. Voor ons als gevaccineerde volwassenen niet helemaal duidelijk, we bekijken het stap voor stap. 

Goed nieuws van de dag: Oona moet geen tweede test doen. 

En ik? 

Opgestaan met iets dat scheef zit in mijn rug, en dat zeurt al de hele dag. En ik ben moe. Veel te veel op mijn telefoon zitten kijken in afwachting van die resultaten. Me boos gemaakt op alle niet-gevaccineerden en geprobeerd om mijn gedachten daarrond helder te formuleren, maar dat is toch niet helemaal gelukt. Maar de dag ging eigenlijk wel weer snel voorbij... 

Dag 1 - Quarantaine dagboek

Gezondheid: Oona is slapjes. Juno heeft alle energie die je verwacht bij een zesjarige en nog een tikje meer. Mijn zelftest was negatief zoals verwacht. Het is 'dag 2', omdat gisteren de symptomen bij Oona begonnen en ze een positieve zelftest deed. 

Gedoe: met een zieke Oona op de fiets en Juno achterop naar een labo in de buurt voor een PCR test. We waren te laat én ik was de ID-kaarten vergeten, maar dat bleek dan toch allebei niet zo erg. Juno was heel stoer (het was haar eerste test), bij Oona was het weer heel pijnlijk. We gaan volgende keer vragen of het ook in haar rechterneusgat kan. 

Gespeeld: Het kaartspel Hippe kippen, Oona en ik worden er te goed in. Ook Scrabble voor het eerst met Oona, maar ze heeft pech dat ik daar nu eens écht goed in ben. Ze speelden ook een dierenmemory uit het Zoo-magazine en een soort wie-is-het. En dat allemaal zonder geroep. 

Geregeld: de spelletjeskast hebben we gereorganiseerd en we hebben nieuwe tweedehands/ruil-spelletjes besteld. 

Geknutseld: Juno maakte een libelle van een keukenrolletje en vouwde een koala. 

Geruzie: een koala is een zen-dier, een koala vouwen is niet zen.

Gegeten: fruitsla 's ochtends, 's middags brood met een eitje, 's avonds spaghetti met paprikareepjes uit de oven. Het smaakte ons, zelfs Oona kon wat eten. 

Gelachen: er hing plots een sneetje kaas op mijn poep. Het is me niet helemaal duidelijk hoe dat is kunnen gebeuren, maar het was wel heel grappig. 

Geleden: de jazz-impro op de piano van Juno. Toen ik haar zei dat mijn hoofd daar te moe voor was, schakelde ze vlotjes over op bestek-percussie. Au. 

Gekeken: Juno keek wat YouTube brol, 's avonds keken we nog een stukje 'K2 zoekt K3'. Of ja, zij kijken, ik typ dit :-).

Gelezen: Oona las 'De juwelendief' uit en vond het een van de beste boeken ooit. Ik las om vijf uur 's ochtends in een boek over filosofie en het boeddhisme, ik ga die pagina's moeten herlezen denk ik. Ik zoek nog nieuwe voorleesboeken. Maar... 

Slecht nieuws van de dag: de bibliotheken in Antwerpen zijn ALLEMAAL gesloten tot 16 november. Ik kijk uit naar een nieuw, beter bibliotheeksysteem maar wat een karma dat die sluitingsperiode net samenvalt met onze quarantaine...

Goed nieuws van de dag: verzekeringen! Dit weekend zouden we met een lieve vriendin en onze dochters een weekendje doorbrengen in Centerparcs. Ik had de geniale ingeving een tijd geleden om bij de herboeking (uiteraard, corona....) ook een 'multi risk' verzekering te nemen. Het ziet er dus naar uit dat we ons geld terugkrijgen en we een nieuw moment kunnen inplannen 

En ik? 

Om 11u was ik doodop. Maar vanaf dan, moest er niets meer. Alles wat ik moest regelen, had ik geregeld. Het lukte me om een mini dutje te doen. Ik heb de avond gehaald. Niet denken aan de volgende dagen en hoe die zouden kunnen verlopen. Deze dag is gelukt. Nu wat meer en beter slapen dan voorbije nacht. 

Én én.

Het gaat niet vooruit. Ik voel me niet beter. Ik heb nog steeds geen idee wat er nu eigenlijk aan de hand is. Ik zie geen oplossingen. Sinds begin september hang ik in de zetel. Door serieuze concentratieproblemen en een lamlendige vermoeidheid was werken plots onmogelijk.

Ik heb één ding geleerd. Het is soms én én.

Ik vond mezelf heel wat toen ik een aantal jaren geleden zag dat er heel veel grijs was. Ik gaf het zwart/wit denken op en ontdekte de nuances van grijs. Grijs is een veel rijkere kleur, veel dieper dan het vlakke wit of zwart. En gradatie geeft beweging: dan weer lichter, dan weer donkerder. Het was gewoon makkelijker om de wereld in al zijn grijsheid te zien in plaats van het dwingende zwart of wit. Ik gaf mijn eigen eis tot consequentie en duidelijkheid op en omarmde een mildere houding om de dingen en het leven zelf in al zijn tussenkleuren te zien. Niet dat het me altijd lukte, maar ik ging echt anders kijken.

Nu ontdek ik weer iets anders, al strompelend, hakkelend en in slapeloze, onrustige nachten. Soms bestaan zwart en wit gewoon naast elkaar. Iets heel licht staat zomaar plompverloren naast iets heel zwart.

Stel je een idyllische zomeravond voor. Met iemand die je heel leuk vindt, en het is allemaal spannend en prettig en intens en grappig. Dan is er plots, ondanks het zachte briesje, de wijn, de twinkeloogjes, een weergaloze kracht die aan je trekt. Een zwaarte greep me aan de enkels en wijkt niet sinds die zomeravond, al weken niet, wat ik ook probeer.

Ik voel me ellendig, moe en vooral zwaar. En tegelijk voel ik me licht, blij, geliefd, verliefd.

Ik heb gewenst dat deze nieuwe liefde me later was overkomen. Ik zou me door deze donkerte worstelen en er dan ‘klaar’ voor zijn. Een overgang, gradatie, van heel donker naar heel licht. Dat is geen realistische gedachte natuurlijk (het is wat het is, ik kan niet ingrijpen op de tijd) maar ook geen helpende gedachte.

Het is verwarrend om én verliefd én depressief te zijn. Het is gekmakend om het ene moment met mijn meisjes heel hard te lachen met erwtjes die van ons bord springen en het andere moment het moederschap als een uitputtende en zelfs onmogelijke opdracht te zien.

Deze intense gevoelens zijn daar, naast elkaar, in mijn ene hoofd, in het enige lijf dat ik heb. Het maakte me zenuwachtig, onzeker en soms radeloos.

Ik wil de liefde niet uitstellen (als ik dat al zou kunnen). Ik kan de depressie niet snel even oplossen. De enige optie is om deze gelijktijdigheid van iets zwart en iets wit te aanvaarden, zelfs te omarmen.

Ik ben niet naïef. Hij kan me niet helpen, hij kan niets beter maken, hij kan niets voor me oplossen. Maar op een ochtend, toen ik weer wakker werd met loodzware pijnlijke benen en een onrustig lijf, draaide ik me om en zag ik hem, slapend, warm, rustig.

Met hem heb ik nog iets anders om naar te kijken. Het donker wordt niet minder, niet kleiner. Maar er is ook licht, lucht. Dus ik hoef me soms maar even om te draaien.

Het ene moment loop ik verloren in zware gedachten, en wil ik schreeuwen wanneer het nu eindelijk eens ophoudt. Het volgende moment zit ik in een houtgestookt bad onder de volle maan naast hem, zijn ogen twinkelen als nooit tevoren.


Het is én én.
Dat is verwarrend.
Maar het is vooral ook goed.


Ik ben goed omringd: professionele hulp, mijn meisjes die veel meer begrijpen dan ik dacht, familie, geweldige vriendinnen (ik sta ervan te kijken hoeveel ik er wel niet heb!), collega’s die heel begripvol reageren. Ze nemen me mee naar rustige plekken, ze maken lekker eten voor me. Ze zeggen me allemaal dat het goed komt en dat ik het tijd moet geven en dat ik het gewoon maar dag per dag moet bekijken. Ik voel weerstand tegen die clichés maar zij zeggen het, en ik geloof hen.

En hoe moeilijk de dag ook is, ik kan me omdraaien, naar het licht. Het licht is er ook.

 

Juno spreekt (afl. 10)

Juno heeft net haar eerste boek uitgelezen. Zachtjes fluisterend de woordjes hakken en plakken, dat kleine vingertje dat aandachtig de lettertjes volgt. Ze komt me even later de korte inhoud vertellen, want ja, jij hebt dat boek niet gelezen hé, mama. 

Wat is ze geweldig. 

Ik noteerde de voorbije maanden nog wel wat fijne uitspraken...

• Gaan we nog eens poppertjes eten? (poffertjes)
• De mooitheid, de moeheid, de koudheid
• Dat is een een verhaal in rijmsels
• Geef mij de rapser
• Een grijze eenhoorn bestaat hé. Alle, ik bedoel, die bestaat in verzinning.
• Ik ben een vlinder! Ik zit nog in mijn konkon.
• Ik wil in de speeltuin eerst op de kakatrol
• Nonkel Jonas heeft nog een peterkind
• Dat is van hellipotter (harry potter dus)
• Het enige goeie nadeel...
• Waarom heeft een tractor een combinatie van grote en kleine wielen?
• Wat is het belangrijkste in de wereld: dat de ziekenhuizen bestaan of dat de brandweer bestaat of dat afval NIET bestaat?
• Juno, wat is die beker met centen in? O ja, dat is muntwater. 
• Ik ken de weg op mijn honderd duimpjes!
• FOTVOLDORIE
• s-l-aa-p-w-e-l (hakken en plakken, weet je wel...)

En tot slot... 

- Mama, in welk seizoen is de wereld begonnen? 

- Wat een moeilijke vraag, schatteke. 

- Maar wel een goeie vraag hé mama.

Kortverhaal: woensdagmiddag

 
Ze moet over vijf minuten aan de schoolpoort staan.

Op woensdag is het maar een halve dag school. Zo zeggen ze het, een halve dag terwijl het in werkelijkheid slechts om 3 uur en 35 minuten gaat. Dat is nog geen kwart dag.

Hij heeft altijd reuzehonger als hij thuiskomt. Vier boterhammen. Vijf soms. Een kom soep en soms vraagt hij om roerei.

Vorige week was hij een kreeft. Ze was er niet op voorzien, die gevaarlijke scharen. Hij at nog sneller dan anders, hield in elke schaar een boterham en nam beurtelings een hap. Soep drinken uit een beker was onmogelijk. Ze had hem uiteindelijk gewoon in de soeppot gezet, en na een tijd hoorde ze hem tevreden tegen het metaal tikken en had ze hem er terug uit genomen. Verder was het een eenvoudige middag geweest. Hij had lang gespeeld in bad en het was best schattig om hem in de woonkamer tussen de blokken te zien kruipen.

De schoolpoort gaat open en haar blik glijdt langs de andere kinderen op de speelplaats. Waar is hij? Oh nee, toch niet die slak? Toch wel. Ze herkent zijn blik. Trots trekt hij een slijmspoor achter zich aan. De kleuterjuf komt op haar toegelopen en overhandigt haar zijn rugzakje. ‘Ik heb zijn fluohesje er ook in gestopt, want nou ja, dat ging niet echt.’ Ze neemt het rugzakje aan en forceert een glimlach.

‘Kom jongen, we gaan naar huis’, zegt ze. Ze weet niet goed wat ze moet doen. Ze wonen op amper honderd meter van de school, maar aan dit tempo zullen ze pas tegen de avond thuis zijn. Voorzichtig tilt ze hem op en haast zich naar huis.

Ze legt wat brood en salade op een bord en zet hem er bovenop. Terwijl ze de eieren bakt, stuurt ze haar echtgenoot een bericht. Hij is een slak vandaag. Er komt niet meteen antwoord.

De eerste keer was hij, net als zij, in paniek geweest. Op de speelplaats trippelde er een duivenjong voor haar voeten. Het was grijs en pluizig, maar niet op een mooie manier. De snavel was vaalroze en het beest staarde haar vanuit zijn diepzwarte kraaloogjes aan. Wat moest dat beest van haar? Ze wandelde richting het klasje van haar zoon, maar het beest bleef maar voor haar voeten lopen. Pas toen hij begon te kirren en te koeren, herkende ze zijn hem. Nee, dacht ze, nee, dit kan niet waar zijn. Ze bleef als bevroren staan tussen de andere ouders en gillende kinderen, radeloos. De juf had haar bij de arm genomen en haar op fluistertoon gezegd dat ze het wel begreep, die reactie van haar, maar dat ze toch echt de situatie vanuit zijn beleving moest bekijken. Haar echtgenoot was vroeger van zijn werk naar huis gekomen en samen staarden ze naar hund uivenjong. Hij fladderde onhandig tegen de terrasdeur. ‘Straks bezeert hij zijn hoofdje nog’, zei ze. ‘Misschien wil hij even naar buiten’, zei hij. Ze opende de deur en het jong wipte door de deuropening en deed zijn gevoeg op de terrastegels, bovenop een krijttekening die ze de vorige dag samen hadden gemaakt. ‘Waarom in godsnaam een duif?’ vroeg hij. ‘Hier was ik niet op voorbereid’, zei zij. Het telefoontje met de huisarts, die hen vertelde dat paniek niet nodig was, had hen niet kunnen geruststellen. Ze hadden een schoendoos gevuld met wat stro dat ze van de buren hadden gekregen. Hun dochter had het ook gehad, een konijn, jaja, ze vonden het een unieke periode. “Geniet ervan want voor je het weet groeien ze eruit.” Ze hadden die nacht geen oog dicht gedaan. En hun zoon? Die lag vredig te slapen in zijn schoendoos.

Hoe lang was dat geleden? Zes maanden, zeven? Ze wist het niet meer. Ze strooit wat peper over de eieren, en bedenkt net op tijd dat ze het zout vandaag maar beter laat staan..

Met de pan in haar hand kijkt ze naar hem.. Wanneer ze het roerei op zijn bord schept, begint hij plots te piepen. Te warm natuurlijk. Ze verzet hem snel op een blaadje sla en schikt het ei aan de andere kant van het bord. 

***

Met dit kortverhaal won ik in september 2021 de tweede prijs bij de verhalenwedstrijd van Limnisa. Ik schreef het al enkele jaren geleden, maar ik ben er aan blijven werken. Het maakt deel uit van een reeks, ik hoop daar eens op door te werken. 

column - mijn brief

Op mijn datingprofiel bied ik een corona-keuze-menu aan. Scrabbelen of brieven schrijven. Ik zet er ook bij dat ik FWB zoek: friends with books. Mijn zoektocht is niet zonder resultaat. Op een dik jaar tijd schreef ik twee blokken briefpapier vol. Vorige zomer leidde zo’n briefconversatie tot een korte relatie. Maar zijn brieven ontgoochelden me, net als zijn gewoonte om steeds uren te laat te komen. Wachten op zijn brieven kon ik nog net, wachten op zijn levende verschijning viel me zwaarder. Vaak had ik dan net honger, of zin in seks, en meestal beide. 

Dus ik heractiveerde mijn profiel en ik bood me weer aan als brievenschrijver. 

Ik weet intussen hoe het gaat: er is een korte chat en ik voel meteen of er een klik is. Soms geeft een man me na enkele berichten heen en weer zonder schroom zijn adres: dat zijn de beste. De man mag me een vraag stellen, daar schrijf ik dan een antwoord op. Minimaal twee kantjes, meestal vier, en dan de brievenbus in. Dan komt de fase van de spijt. Want ik vergeet hoe ongedurig ik ben. Wat een idee om te kiezen voor deze vorm van slow dating. Vervolgens de fase van de angst. Want ik was uiteraard weer veel te openhartig tegenover die onbekende man. En vervolgens totale opwinding als er een antwoord komt en er een brief in mijn brievenbus zit. Wat overigens niet altijd gebeurt, er zijn brieven onbeantwoord gebleven. 

De laatste man die ik schreef ziet er leuk uit en zijn boekenkast lijkt op de mijne. Ik schreef hem in het holst van de nacht. Hij stuurde me een paar dagen later een bericht: je brief is onderweg. 

Mijn brief? Is zijn brief nu al van mij? Het papier, de envelop, de zegel: allemaal van hem. Toch? Het adres is uiteraard wel het mijne. Misschien is het mijn brief vanaf het moment dat de brief in mijn brievenbus ploft? Ik heb een hele mooie brievenbus trouwens, dat had ik ook vermeld op mijn datingprofiel maar dat lokte vreemde reacties uit.  

Dan is er post. Twaalf kantjes, twee foto’s bij ingesloten. Ik betrap mezelf op het clichébeeld van de vrouw met brief. Ik druk de brief tegen mijn hart. Hij is helemaal van mij. 

Atlas draagt de wereld.

Dit is mijn favoriete plek in het Rivierenhof. 

Het park van mijn jeugd. 
Het park met een plattegrond die op een vogeltje lijkt. 
Het park van verschillende generaties speeltuinen en van eendjes en schapen voeren, toen niemand daar over nadacht. 
Het park van heel veel chirospelletjes. 
Het park van eerste kussen. Van de mini-treintjes en de club van de mannen met hun bootjes op afstandbediening, bestaan die eigenlijk nog? 

En dit jaar, het park van corona wandelingen. 

En nu, het park van lopen. Ook op zondag, wanneer ik veel te vroeg wakker ben en nog voor de andere lopers het park in ren Er is een parcours van tien kilometer, maar ik wijk altijd wel ergens af, omdat het toch altijd een beetje anders mag zijn in het leven 

Ik heb ook een vaste plek, waar ik steeds terecht kom. Ik loop altijd langs Atlas.
Atlas draagt de wereld. 

Meestal voel ik met Atlas mee. Voel ik het gewicht dat ik op mijn schouders draag, ook al is het geen aardbol. Dan probeer ik het gelaat van Atlas te lezen. Is hij vastbesloten, wil hij resoluut dragen, zijn taak vervullen? Of is hij ook moe, verbitterd, voelt hij zich benadeeld, gestraft? Hoe gaat het met hem, hoe gaat het met mij? Weet iemand hoe lang dat dragen nog duurt? 

Maar vandaag niet. Ik ben Atlas niet. Ik draag niet, ik lig. 

Ik zie mezelf, heel klein, op mijn rug op de wereldbol liggen. 
Mijn lichaam mee met de kromming van de aarde. Mijn ogen wijd open. 
Ik lig niet te hard, niet te zacht. Ik lig op de wereld, maar toch in een soort van niets. Het lijkt alsof ik wacht. Rustig wacht. 

Ik bedenk: het is sinds maanden dat ik dit durf: me even neerleggen. Kijken. Wachten. 
Maanden van jagen, mezelf achterna, 
Maanden van liefdespijn, wat een juister woord is dan liefdesverdriet.
Maanden van te veel afwisseling, te snel en te veel pieken en dalen.
En verwarring tijdens het naar boven en weer naar beneden rennen. 

Ik weet dat Atlas er is, dat ik nu even wordt gedragen. En dat dat mag. 
Er is verder weinig veranderd, denk ik. Maar ik kan even liggen. 

Ik vertraag. Ik loop een extra rondje rond Atlas. Ik zie mezelf daar werkelijk liggen, bovenop die bol.

Ik heb tijd.
Ik heb nog adem. 

Vijf jaar missen.

Vijf jaar dood zijn is niet anders dan één jaar dood zijn. Of een maand. Of een dag.
Dit is: voor de dode.
Voor de levende is dat anders.
Voor de levende die de dode mist.
Vijf jaar dood zijn, vijf jaar missen, dat is veel.


Missen wisselt.
Hoe vaak, hoe hard.
De intensiteit, of hoe dens het gevoel, gebald, en dan weer breed uitgesmeerd, in een dunne laag. Op de achtergrond, of knàl, recht in gezichtsveld, het blikveld, het venster om naar de wereld te kijken. Daar is hij dan, ik kan niet om hem heen, als ik dat al zou willen, ik wil natuurlijk helemaal niets, ik wil hem gewoon terug.

De variatie van het missen is oneindig.
Zoals de avondzon: altijd andere kleuren.
Zoals de avondzon: vaak gaat het ongemerkt, de nacht is daar plots.
Niet zoals de avondzon: want de volgende ochtend is er geen opkomst, geen begin, het is alleen afscheid nemen, missen dat oneindig eindigt, en nooit opnieuw begint.

Het is vrijdag. Ik draag geen onderhemdje, omdat de lente eindelijk zou komen. Maar de kou is al in mijn lijf geslopen, na een slechte nacht, een moeilijk bericht, een vage gedachte, een sterk gemis. Natuurlijk vraag ik me het me af, hoe dit leven, de liefde (oh de liefde), de angsten en onzekerheden me zouden verdrieten, als dit er niet was, het oneindig gemis.

Ik eet iets warms, het helpt niet.
Ik trek een trui aan, probeer iets leuks te denken, het helpt niet.
Ik eet chocolade, ik geef het helpen op, ik geef me over.

Het is een les over het hele leven: dat het niet rechtlijnig is.
Niet aan of uit.
Alles daartussen.
In de liefde. In de dood.

En dat is gek, want het dood zijn zelf is totaal binair. Levend/dood. En dat is dan definitief.
Maar wat er blijft, na de dood, bij de levenden bedoel ik dan, dat kronkelt, dat golft, dat kabbelt, dat neemt alle vormen aan en gaat maar, gaat maar door.

Ik fietste vijf jaar geleden door een onweer naar huis. De anderhalve kilometer tussen mijn huis en zijn ziekbed, zijn magere benen, zijn vingers die altijd maar langer leken, zijn droeve ogen en zijn zuchten. Anderhalf jaar fietste ik die anderhalve kilometer heen en weer en die avond regende het, striemde het, en ik fietste daar dood alleen. De klap kwam eenmaal thuis, na een pijnlijke poging om mijn verdriet te delen: het besef dat hij altijd dood zou zijn en ik altijd alleen.

Dat is voor iedereen zo, maar eerder wist ik dat nog niet.

Na vijf jaar ben ik lid van een andere club. Niet meer de club van die jonge mensen die net hun vader of moeder hebben verloren, maar dat groepje dat veel te jong (ik was 33, hij 61) een ouder hebben verloren. Daar zit een verschil, een nuance waar ik om treur, maar ik kan er de vinger niet op leggen.


Nu is het zondag.
Het is warm, zo meteen ga ik de zon in, het park in, langs de beelden, de verhalen.
Ik zal alleen zijn, maar met de anderen.
En blij zijn dat ik me niet meer hoeft te verbazen over het missen zelf, dat het altijd anders is.

 

Daten in coronatijd met onder andere de verspilde coronaknuffel

Plots was huidhonger geen woord meer van een aantal poëten en melancholici, maar kloeg iedereen erover. Of toch die mensen die doorgaans alleen in hun bedje kruipen, zonder een warm lijf naast zich. En in deze tijd op zoek gaan naar een warm lijf, het is niet evident. Op café iemand tegenkomen is al meer dan een jaar uitgesloten. Maar zelfs bij de bakker of de bib of welke plek dan ook waar mogelijk mooie mannen passeren is het gebod om afstand te bewaren. Je open stellen voor nieuwe ontmoetingen, hoe doe je dat met zo'n vreselijk masker op? 

Ik en mijn single-vriendjes delen hierbij enkele kernbegrippen over daten in coronatijden... 

• wandeldate-dáte

Er was een tijd waarin het woord date was voorbehouden voor de singles. Zij die afspraakjes hadden, met amoureuze bedoelingen. Nu heeft iedereen dates. Zelfs met collega's, zelfs met de mama. Was date al een lelijk woord, dan wordt het nog erger. Een wandeldate of een wandeldate-dáte? 

• mondmasker-styling

Het zwarte of grijze mondmasker? Dat met de bloemetjes is te frivool. Dat met die zebra's iets voor aan de schoolpoort. Neutraal wit doet me zo bleek uitkomen, niet? Of toch gewoon een medisch masker, maar welke boodschap straal ik dan eigenlijk uit? Het blauwe dan maar? Of past dat niet bij mijn jas? 

Zucht. 

Maar dan een bericht: hij zal wat later zijn. Mondmasker thuis vergeten. 

• wandeldate-practicals

Naar welk park deze keer? Want met de vorige twee dates ging ik óok al wandelen in dat park. Stel je voor dat ik die tegen kom. Met hun nieuwe tinderdates...  

En wie weet is het met deze date boenk erop, en dan willen we wel een speciale plek creëren, om over twintig jaar te zeggen: weet je nog, toen in dat parkje. 

En wat doe ik aan? 

Een rok is misschien niet echt handig. Een broek, maar wet welke schoenen? Met die laarsjes ga ik uitschuiven in de modder van 2020 2021 waar maar geen einde aan lijkt te komen. Die zware dikke heerlijke wandelschoenen dan toch maar? Ik heb nieuwe schoenen nodig, van die platte botjes! 

En wat neem ik mee? Thermos thee ? Of koffie? Of langs de take-away koffie? Of nee, toch maar een glas wijn, ik heb nu al zin in een glas wijn. Fles en glazen in mijn handtas? Wordt dat niet te zwaar, kan mijn schouder dat dragen? Of een rugzak, bestaat er een elegante rugzak? 

Zucht. 

• corona wherabouts

Vroeger, oh vroeger, moest je je pas in een latere fase van het daten zorgen maken over besmettelijke ziektes. Bovendien vrij eenvoudig op te lossen. Met Corona zit dat wel even anders. Het is een hele evenwichts- en communicatie-oefening om de whereabouts van je date te weten te komen.  Waar heeft uw tong gezeten, het is een vraag die we doorgaans niet stellen bij een eerste contact. Maar nu is het echt wel relevant. Hoeveel personen zag hij van dichtbij? En hoe streng houdt hij zich aan de regels? 

• corona downgrading

Er is iets met die date. Iets tekort. Iets teveel. Het klopt niet helemaal, het is wat uit de haak. Maar ach, je moet toch wat. 

• Tinder als een herinneringsfotoboek

Op Tinder en consoorten vind je nu de fotoboeken van vroeger. Je ziet mannen en vrouwen met vrienden, dicht, heel dicht bij elkaar, armen om elkaars schouders, kussen op elkaars wang, de gloed van de nacht, het zweet van dansen en drinken en ergens zijn, veel te laat, maar we gaan nog niet naar huis. 

Foto's van reizen: surfen, duiken, skiën. En starend in de verte. In een landschap, waar we allemaal mooier zijn omdat we ergens zijn. 

Het zijn allemaal foto's van meer dan een jaar geleden. De enige recente foto's zijn die van fietstochten (oh mannen, denk toch eens twee keer na voor je zo'n foto in dat onnozele pakje kiest). En selfies in de badkamer. 

We moeten het elkaar vergeven. De bleke aanschijn op onze gezichten van uren telewerk. De coronakilo's. Het spijt me van mijn dubbele kin. 

• video speeddating

Was speeddaten al behoorlijk eng maar ook wel efficiënt, dan is videodating dat maal twee. Maar naar waar kijk je dan? De camera? Kijk je dan niet boven hem? En hoe valt het licht hier eigenlijk, en mijn achtergrond: de neutrale muur of toch maar iets laten zien van mijn huis? 

• lekker bij jezelf zijn

Dat je maar even tijd voor jezelf moet nemen. Dat je je eigen beste vriendje moet worden en dan weer naar buiten kan. Eerst even leren thuis zijn, gewoon met jezelf, en daarna de wereld in. 

Maar die heerlijke wereld zit al een jaar op slot. Ik ben mezelf werkelijk beu gezien. 

• de verspilde Coronaknuffel

Je moet in deze tijden uiterst selectief zijn. Gewoon een knuffel, een brave kus op het einde van een date: het is een risico. Een wissel van knuffelcontact is niet meer toegelaten. Dus pragmatisch zijn en genoeg tijd tussen twee verschillende knuffelcontacten? Maar dan blijkt die ene toch niet zo leuk, en is het een dag of twaalf kin kloppen. Een verspilde coronaknuffel. Zo jammer. 

• quarantaine monogamie

Net wanneer ik en mijn vriendinnen het hele idee van monogamie even wilden herbekijken vanuit een moraal filosofische en ethische invalshoek, moeten we dit helemaal anders benaderen. Het virologische frame is noodgedwongen de enige manier om vandaag naar monogamie te kijken. Snel uitgepraat dan. 

• de alles-of-niks avondklok

Gewoon de avond induiken en zien waar het eindigt? Nee, niet mogelijk. Je moet beslissen: ronden we netjes op tijd af of delen we ineens ook de hele nacht? Geen tussenweg. 

PS: ik weet het, #firstworldproblemens en al. Maar ik kan er maar beter mee lachen, nee?

A street art piece by artist Pony Wave depicts two people kissing while wearing face masks on Venice Beach in Venice, California. (Mario Tama/Getty Images)