Koken met een kleuter: een handleiding

1. De titel is koken met een kleuter. Enkelvoud. Koken met kleuters, geen idee. Of toch wel. Ik heb het idee dat dat heel lastig is. Maar indien je dus over 1 kleuter beschikt: ga verder. 
2. Denk na over je motief. Koken met een kleuter omdat het dan sneller vooruit gaat? No way. Zet uw kind voor tv of ipad en hak zelf als de wiederweerga uw courgettes, dát zal sneller gaan. Wil je echter je kleuter entertainen, bezig houden met iets leuks (en educatief! jaja, zo zijn we!), en is tijd géén issue, lees dan verder. 
3. Mise-en-place is alles. Indien je niet wil dat de bloem over de vloer wordt gezeefd, de boter over de tafel wordt uitgesmeerd, de courgetteschijfjes worden platgeduwd, dan is er maar één remedie: zorg dat alles klaarstaat voor je begint. Stop uw oren dicht voor kleutergezeur tot elk ingrediënt en elk keukengereedschap klaar ligt. Want het is dat korte moment dat je je even omdraait om nog de suiker te nemen, of een mes of een pottenlikker, dat de kleuter de kans ziet om een signatuur-gerecht te maken met z'n eigen sympathieke handtekening. Tijd is geen issue (zie punt 2) je hebt dus ook tijd ingecalculeerd voor de opkuis, maar los van tijd is dat ook gewoon niet plezant om chaos op te dweilen. Wees gewaarschuwd...
4. Ik doe niet aan kleuterrecepten. Niet dat dat niet lollig kan zijn, boterhammen met gezichtjes of pudding in drie kleuren. Maar ik wil écht eten maken en ik wil de kleuter een leuke tijd bezorgen. Dus wij maken brood, pasta, ovenschotels, pizza, soep,... gewoon de dingen die we eten dus. 
5. Het belangrijkste is het proeven. Proeven in elke stap. Mijn kleuter mag bloem proeven en ontdekt zo dat dat niet lekker is. Ook rauwe aardappel. Naar 't schijnt is dat giftig, maar een kleuterhapje lijkt me educatief verantwoord. Dat ze ook graag ongebakken brooddeeg eet (ze eet dat zelfs stiekem...) baart me meer zorgen. Zorg voor gefaseerd proeven en maak het heel belangrijk. De kleuter eet dus soms al een hele rauwe wortel en halve paprika op tijdens het koken, maar ik vind dat geen punt. 
6. Verzin opdrachten. Courgetteschijfjes stapelen. Pompoenblokjes overbrengen van de snijplank naar de kookpot. Alle opdrachten met de handen scoren dubbel. Falafelballekes rollen is moeilijk voor een kleuter. Een klod kikkererwtenbrij in mama's handen zwieren die dan de ballekes rolt is makkelijk én tof. Het concentratievermogen van een kleuter is miniem. Zorg dus voor afwisseling en maak alles belangrijk. Het is belangrijk dat je de suiker schepje per schepje toevoegt. Het is belangrijk dat je heel lang roert. Het is belangrijk dat elk blaadje spinazie gewassen wordt, twee keer. Of doe maar drie keer. 
7. Tools, gadgets, spullen, exclusief voor de kleuter. Favorieten zijn: pottenlikker, siliconenborsteltje, zeef. Verzin opdrachten rond de tools: er is altijd wel iets dat ingesmeerd kan worden met een beetje olijfolie en bloem kan altijd worden gezeefd. Maak de balans: dertig seconden langer afwassen of vier minuten een brave kleuter?
8. Leg alles uit. Iedereen in het bezit van de waarom-kleuter heeft de keuze: gek worden of doorgaan. Waarom wordt dat schuim? Waarom doe je er zout bij? Waarom mag dat niet plat? Waarom mag ik niet snijden? Antwoorden is moeilijk en lastig, tenzij je er zelf de fun van in ziet. Extra voordeel: tijdens je antwoord staart de kleuter je aan en heb jij als multitasker de tijd om snel iets uit handen te nemen of af te werken. 
9. Herhaal wat gevaarlijk is. Elke keer. Bij ons: de keukenrobot en de oven. Ik kijk streng, spreek luid en duidelijk en met een gevaarlijke ondertoon en kijk de kleuter diep in de ogen. De kleuter weet ondertussen dat ik het meen. De kleuter weet wat ik ga zeggen nog voor ik mijn mond heb opengedaan, maar ik dwing haar om toch te luisteren. Je mag niet aan de oven komen. Je mag niet aan de keukenrobot komen. Je doet best je handjes op je rug, zo kan je het ook niet per ongeluk doen. Alleen zo leert de kleuter. En zeg eerlijk, je gelooft ook niet zomaar wat je maar één keer is gezegd. Herhaal het gevaar om het te voorkomen. 
10. Ze zeggen dat samen koken kinderen beter doet eten. Ik zou het niet weten, we hebben een makkelijke eter, op aubergines na (wat jammer is omdat dat nu net mijn lievelingsgroente is, maar je hoort me niet klagen). Ik weet niet welke rol ons gezamenlijk kookritueel daarin speelt. Maar als onze kleuter speelt met haar popjes in een imaginaire keuken, dan zoekt ze eerst een recept, dan maakt ze deeg dat effekes moet rusten, gebruikt ze snuiven kaneel en zout, en snijdt ze alsof steentjes look. Dan ben ik fier, ah ja. 
11. Opkuis doe je ook samen, uiteraard. Maar opnieuw: wat is het motief? Dat het dan sneller is opgerommeld? No way. Zie punt 2. 'Helpen' met de afwas is tof. De muren en kasten 'kuisen' met een sponsje is nog toffer. En als de kleuter dan nog zelf een of ander poetsproduct in de emmer mag kappen of een drupje cif mag spuiten, kan de dag niet meer stuk. 
12. Eet smakelijk. Zeg dat het zó lekker smaakt omdat de kleuter heeft geholpen. En meen dat.