Er is niet meer nodig dan een Citroën Xsara, exact hetzelfde model. De dag daarvoor was het een donkerbruine hoed op het hoofd van een pendelaar. Eerder die week iemand die zei:
een wolkje melk.
De herinneringen zijn zo gewoontjes. Dagdagelijks is het juiste woord. Maar waarover ik me het meest verwonder: ze zijn zo talrijk.
Maar die auto dus. Papa had een donkerblauwe. We hadden ook een groen Volkswagenbusje. Maar dat busje verbruikte te veel om elke dag naar Nederland te pendelen. En papa reed wel wat kilometers, hij bezocht Nederlandse scholen in de zone Bergen-op-Zoom en Breda.
Ik reed als kind niet vaak mee met die auto, de meeste verplaatsingen met het gezin gebeurden met het busje. Maar soms had ik die kans, wanneer ik alleen met papa naar moemoe reed die in Nieuwpoort, en later in Roeselare woonde. Dat was heel bijzonder. Eerst en vooral: ik mocht vooraan zitten. Als je opgroeit in een gezin van zes, met een oudere zus die wagenziek is, dan mag je zelden vooraan te zitten. Maar toen ik eenmaal twaalf was (voor die leeftijd gold een soort van veiligheidsprincipe en moest ik op de achterbank) en het was zo'n zeldzaam ritje alleen met papa, dan genoot ik ongelofelijk. Het was een heel ander perspectief.
Zo'n ritjes waren nog om een andere reden bijzonder: ik kreeg via de auto een inkijk in het andere leven van papa. Zijn werkleven. In de auto lagen altijd heel wat paperassen en boeken (
leg die maar op de achterbank). Aan het voeteneind en in het deurvak zaten allerlei verpakkingen. Een wikkel van een broodje. Een pak honingwafels met nog twee stuks erin. Een leeg pak vanillevla. Papa kocht zijn lunch in de Albert Heijn wat in die tijd bijzonder exotisch was.
Jodekoeken, meestal vond je ook een lege doos Jodekoeken onder de passagiersstoel, zeer fascinerend vond ik dat. Ik kreeg, via die rommel, een blik op het leven van papa, niet als papa, maar als collega, als professional.
Ik vond het een beetje triest dat hij vaak in de auto een haastige lunch at, maar het alternatief, zo vertelde hij me, was op bureau boterhammen eten met zijn collega's met een glaasje melk én met mes en vork. Gewoontes waarvan hij trots was dat hij ze als Belg niet overnam.
Het leek me de ultieme vrijheid: parkeren aan een supermarkt en je mandje volladen met precies datgene waar je zin in had. Een pak poffertjes? En bakje koolsla? Een doos sprits-koeken, gewoon een doos sprits-koeken als lunch? Waarom niet. Jaren later, toen ik als student op kot ging en die vrijheid zelf veroverde, kwam ik veel kilo's aan. Ik kon die vrijheid, net zoals papa trouwens, niet echt aan.
Ik herinner me ook heel sterk de geur van die auto. Het was de geur van de vorige bestuurder, die was nooit verdwenen. Het was een muffe autogeur. die je meteen overviel als je het portier opende. Na een halfuur was het betoverende effect van het uitzicht en de verwondering over de lege verpakkingen helemaal verdwenen. Je vel plakte ongemakkelijk aan de (nep?) leren zetels.
Maar dan zuchtte papa erg diep. En stak hij zijn rechterarm uit en aaide me over mijn hoofd, legde zijn hand heel even stil in nek. En heel kort, keken we elkaar dan aan. En zuchtte ook ik.
Ik verlang naar wat kruimels Jodekoek. En naar dat exacte gebaar.
